NQS
Khảo Luận Về Ông Phan Thanh Giản
Chương 34
/- Chúng ta kết án: Chúng ta là ai?
GIAI ĐOẠN 1945-1954
Năm 1941, các đảng viên Đông Dương Cộng Sản do ông Nguyễn Ái Quốc
cầm đầu ở trên lãnh thổ Trung Quốc - đa số ở 2 tỉnh Quảng Châu và Nam
Ninh - thành lập một mặt trận gọi là Việt Nam Độc lập Đồng Minh hội, gọi
tắt là Việt Minh để kêu gọi toàn dân Việt Nam chống Pháp và Nhật. Sự ra
đời của mặt trận Việt Minh đã được ông Trần Trọng Kim viết như sau:
"Ðảng Việt Minh là gì và do đâu mà ra? Trước thì ít người biết rõ căn
nguyên, sau đi đây đó xét hỏi kỹ càng mới biết rõ nguồn gốc. Thoạt đầu
vào khoảng năm 1938 ở Bắc Việt đã nghe nói có đảng Việt Minh hành
động ở mạn thượng du, nhưng lúc ấy ai cũng tưởng là một đảng cách mệnh
mới nào đó nên không để ý đến mấy.
Nguyên từ khoảng 1925-1926 trở đi, ở Việt Nam đã có người nói đến chủ
nghĩa cộng sản. Lúc ấy có một thiếu niên tên Nguyễn Tất Thành, sinh năm
1894, con nhà thi lễ, quê làng Kim Liên huyện Nam Ðàn thuộc tỉnh Nghệ
An. Trước học trường trung học ở Huế rồi bỏ sang Pháp theo Xã Hội Ðảng,
lấy tên là Nguyễn Ái Quốc. Sau lại sang Nga vào đảng Cộng Sản, đến
khoảng 1929-1930 ông trở về gây phong trào cộng sản cách mệnh ở vùng
Nghệ Tĩnh. Lúc ấy chính phủ bảo hộ Pháp dùng võ lực đàn áp một cách tàn
nhẫn. Việc ấy thất bại, đảng cộng sản tuy phải im hơi lặng tiếng, nhưng vẫn
ngấm ngầm tuyên truyền trong đám dân gian và thợ thuyền, theo đúng
phương pháp đã định ở Mạc Tư Khoa bên Nga.
Trong khoảng thời gian ấy, Nguyễn Ái Quốc lánh sang Hương Cảng, bị
người Anh bắt. Người Pháp muốn đòi người Anh giao trả cho chính phủ
Ðông Dương, song theo tục lệ Anh, người Anh không giao trả những người
can phạm vào việc chính trị, vì vậy ông phải giam ít lâu rồi được tha và bị
đuổi ra khỏi Hương Cảng.
Ông Nguyễn Ái Quốc sang Quảng Châu và phao tin rằng ông đã chết trong