ngược hoàn toàn với người tiền nhiệm của ông). Sau đó, ông dồn mọi nỗ lực có thể
để cung cấp các gói kích thích tiền tệ khi bong bóng thực sự bị nổ tung. Rõ ràng là
ông đã học được biện pháp này từ những bài học của Nhật Bản vào những năm
1990. Greenspan rất chăm chỉ nghiền ngẫm lịch sử và tất nhiên là ông đủ trưởng
thành và kinh nghiệm để tranh luận về các vấn đề này, ít nhất là từ những năm 1940,
khi mà trong ký ức của mọi người, những cuộc tranh luận này vẫn còn chưa phai
mờ. Chính vì thế, quyết định đi theo quan điểm trong bài phát biểu về “sự hồ hởi phi
lý trí” nổi tiếng của ông năm 1996, khi ông chỉ trích các nhà đầu tư thị trường chứng
khoán chắc chắn đã chịu tác động phần nào từ những điều ông đọc về tình hình
những năm 1920 và 1930.
NHỮNG NĂM 1920 SÔI ĐỘNG
Câu chuyện bắt đầu với những năm 1920 sôi động
, thời kỳ có rất nhiều điểm
tương đồng với những năm 1990
. Những năm 1920 đã tạo nên một thời kỳ bùng
nổ kinh tế cùng với một bong bóng thị trường chứng khoán nhưng không có bất kỳ
dấu hiệu nào về một cuộc lạm phát tổng thể. Và cũng giống những năm 1990, người
ta rất hào hứng đón chào các công nghệ mới vào những năm 1920 và càng lúc càng
cảm thấy an tâm khi một thập kỷ đã trôi qua và Hội đồng thống đốc Cục Dự trữ Liên
bang (khi đó mới thành lập) có thể kiểm soát chu kỳ kinh doanh và tránh được một
cuộc khủng hoảng lớn. Một điểm khác biệt lớn mà sau này chúng ta sẽ phân tích sâu
hơn là trong khi giá bất động sản, cả nhà ở và bất động sản thương mại đều tăng
nhanh vào những năm 1920 thì giá bất động sản vào những năm 1990 chỉ tăng rất
nhẹ, các nhà đầu tư chỉ tập trung vào chứng khoán và có thể vẫn còn thận trọng do
sự sụt giá tài sản vào đầu những năm 1990.
Thế chiến I đột ngột chấm dứt vào năm 1918 đã gây nên một cuộc suy thoái
nghiêm trọng trong giai đoạn 1919 - 1921 khi nền kinh tế đang từng bước điều
chỉnh. Nhưng giai đoạn 1922 - 1929 lại là một thời kỳ tăng trưởng vô cùng nhanh
chóng, tổng sản phẩm quốc dân GNP tăng trung bình 5,5% một năm. Tỷ lệ thất
nghiệp giảm từ mức đỉnh điểm trong thời kỳ suy thoái sau chiến tranh là 11% xuống
còn 3,5% vào những năm cuối thời kỳ 1920. Giá tiêu dùng tương đối ổn định mặc dù
mức tăng GNP giữa các năm chênh lệch khá lớn với mức tăng mạnh vào năm 1922,
1923, 1926 và 1929 và tương đối chậm lại vào những năm ở giữa.
Nền kinh tế tăng trưởng mạnh nhờ những cơ hội đầu tư mới mà đa phần là bắt
nguồn từ ba công nghệ mới: điện, điện thoại và ô tô. Mặc dù cả ba phát minh này đã
ra đời từ cuối thế kỷ XIX nhưng đến những năm 1920 chúng mới được sử dụng rộng
