đế đến đây trấn nhậm, nhưng hiện nay trong huyện hạt có nhiều trộm cướp
nhiễu hại dân cư. Vậy ta mời thần về đây để mách hộ ta truy tầm kẻ phạm
pháp. Nếu có công, ta sẽ tâu triều đình phong tặng.
Đá không trả lời. Hỏi mãi, đá vẫn một mực làm thinh, ông nổi giận quát
lớn:
- Hay là đá đồng lõa với kẻ phạm pháp. Lính đâu, hãy tra tấn nó cho đến
lúc nó phải khai thực!
Bấy giờ, mọi người nghe tin đến xem đông như hội. Lệnh truyền xa, lính
dùng roi đánh vào đá túi bụi, tự nhiên đá bật ra tiếng khóc, xin dừng tay lại
để khai. Thế rồi, đá lần lượt khai và vạch tội từng tên một. Mỗi lần đá khai
một tên nào, ông sai lại mục viết ngay trát, giao cho lính đã chực sẵn đi nã
bắt lập tức. Cho đến suốt ngày hôm đó bắt được ba mươi tên cừ khôi. Khi
giải cả một xốc về tra tấn, bọn trộm cướp nhìn nhau kinh ngạc, không ngờ
lại có việc xảy ra như thế và bắt đúng tên như thế. Chúng cho là chỉ có thần
đá linh thiêng mới biết một cách rành mạch tội trạng của mình, bèn không
đợi khảo đả, thú nhận tất cả.
Trong thời kỳ làm nội tán, ông đã làm cho suốt một dọc truông nhà Hồ ở
Quảng Trị không còn lấy một bóng gian phi. Trước đó, truông này là nơi
rừng rậm, con đường Nam Bắc phải đi qua đây. Bọn gian phi đã dùng làm
sào huyệt đón đường cướp của.
Nguyễn Khoa Đăng trước hết tìm cách lùng bắt trộm cướp. Ông sai chế ra
một loại hòm gỗ kín có những lỗ thông khí, vừa một người ngồi lọt, có
khóa trong, để người ngồi trong có thể mở tung ra được dễ dàng. Thế rồi,
ông kén một số người giỏi võ, cho ngồi vào hòm có để sẵn vũ khí. Đoạn,
ông sai quan sĩ của mình giả trang làm dân phu khiêng những hòm ấy qua
