KHO TÀNG TRUYỆN CỔ TÍCH - Trang 1383

chàng trai tuấn tú, nhưng khi hỏi lợn, lợn làm cách không biết. Hơ-bia xin
cha chuẩn bị lễ cưới để lấy chồng - một người mà nàng chưa chịu nói tên.
Đến khi chuẩn bị xong, cha hỏi lấy ai, nàng nói là lấy lợn. Lợn làm bộ từ
chối để cho Hơ-bia nằn nì mãi, mới nhận lời. Hôm ăn cưới không đi lấy
nước kịp để đổ vào rượu cần, lợn chỉ múc một ống nước nhỏ nhưng rót mãi
không hết.
Một hôm dân làng đi săn, lợn hỏi thì họ giễu cợt, Hơ-bia phải an ủi chồng,
nhưng chuyến ấy dân làng chẳng săn được con thịt nào, trừ một con đã bị
hổ ăn mất một nửa. Đến lượt lợn cùng em vợ đi săn thì được thịt nai phơi
đầy cả một nhà. Hôm khác dân làng đi dỗ voi, chỉ dỗ được một con voi què.
Đến lượt lợn đi. Lợn trèo lên đầu con voi chúa đàn. Voi chúa chạy và làm
đủ mọi cách nhưng lợn vẫn không rơi. Sau voi lặn xuống suối một tháng để
đuổi lợn, lợn ngâm măng cho thối bỏ lên đầu voi, bảo voi nếu lặn lâu thì
thối mất đầu. Voi sờ lên thấy thối, tưởng thật bèn chịu hàng lợn, đem cả đàn
voi về. Dân làng từ đấy mới phục lợn. Một hôm cùng vợ đi tắm, lợn
nhường mãi không được phải tắm trước, Hơ-bia bèn dấu lốt, lợn đành phải
làm người. Khi Pơ-tao già giao quyền và của cải cho lợn .
Đồng bào Ba-na (Bahnar) có hai truyện đều có phần giống với truyện
Chàng lợn vừa kể. Truyện thứ nhất: Nàng Hơ-lúi (Hơ-lúi = út).
Nàng Hơ-lúi mồ côi, chưa chồng, một hôm đi hái bông với bạn, nhân khát
quá chạy vào rừng tìm nước uống. Tự nhiên có suối nước hiện ra cho nàng
giải khát và tắm, rồi lại biến mất. Từ đấy có mang bị bà đuổi lên rừng. Đủ
cữ, nàng đẻ ra một con cóc. Cóc nghiến răng thì trời chuyển động và có
tiếng nói vang lên: "Phải mang con của Hơ-lúi về nuôi cho đến chết". Bà
Hơ-lúi nghe thế sợ quá, đem cóc về nuôi. Một năm trời đại hạn, mọi người
đều khổ vì thiếu nước. Giữa lúc cậu của cóc đến chơi, cóc nghiến răng, trời
mưa như trút, cóc lại hóa thành chàng trai, được dân tôn làm tù trưởng và
cưới vợ cho.
Một hôm cóc làm con diều sáo, thả lên tiếng vang rất xa làm cho Hơ-bia,
con gái pơ-tao (tù trưởng) sinh ra tương tư. Pơ-tao cho người đi dò la để
mua diều nhưng cóc không bán. Mời cóc đến chơi thì Hơ-bia hết bệnh,
nhưng cóc đã có vợ, nên Hơ-bia đành phải xin bố cố mua cho được diều.