KHO TÀNG TRUYỆN CỔ TÍCH - Trang 1393

đem nuôi. Lớn lên, rùa bắt đi hỏi con gái chúa đất. Chúa đất thách cưới
nặng (ví dụ rải nhiễu trên đường đi, một nghìn ngựa quí, tám trăm lợn béo,
v.v...). Rùa biện đủ. Khi đón dâu về, rùa nghỉ dưới chân giường.
Nhưng rùa lại hóa thành chàng trai tuấn tú hàng ngày cưỡi ngựa theo vợ đi
chợ, cùng nhau hát xướng mà không cho vợ biết. Về sau nhờ bạn mách,
biết được rùa cởi lốt thành người, và biến hòn đá trắng trước nhà thành
ngựa, một hôm vợ bèn lẻn về trước, đem mai rùa quẳng vào bếp. Chồng về
thấy mất lốt, than: -"Trời bắt ta làm kiếp rùa chín năm, nay chưa hết hạn mà
lốt đã cháy". Bèn nhảy vào đống lửa, vợ cũng nhảy theo cứu chồng. Trời
thương tình cứu sống và tha tội cho cả hai .
Truyện Chàng kỵ mã của Mông-cổ:
Hai vợ chồng nhà nọ nghèo, hiếm hoi, cầu thần mãi mới có mang nhưng lại
sinh ra được một con nhái. Được ba năm, một hôm nhái bảo mẹ làm bánh
cho mình để tới dạm hỏi một trong ba cô gái con quan làm vợ. Gặp quan,
nhái ngỏ lời cầu hôn nhưng thấy quan từ chối, nhái bảo: "Nếu quan không
bằng lòng thì tôi sẽ cười". Quan sẵn sàng cho nhái cười, không ngờ mỗi
tiếng cười của nhái làm cho đất rung chuyển, nhà cửa cơ hồ muốn đổ, quan
buộc phải hứa gả cô gái lớn để nhái thôi cười. Nhưng cô gái lớn không
bằng lòng nên lúc theo nhái về, cô cho ngựa nhảy vào người nhái để ngựa
dẫm cho chết, lại ném thớt cối vào người nhái. Nhưng nhái tránh được và
dẫn cô trả lại quan, đòi gả cô khác, không thì sẽ khóc. Khi nhái khóc thi
trời đất mù mịt, nước đổ ầm ầm tràn ngập khắp nơi, quan buộc phải gả cô
thứ hai. Cũng như cô chị, cô thứ hai lúc theo nhái về cũng cho ngựa giẫm
và ném thớt cối vào người nhái. Nhái lại dắt cô đi trả và đòi gả cô thứ ba,
không thì sẽ nhảy. Rồi nhái nhảy, làm cho núi lở cát bay, nhà cửa lấu đài
lung lay. Quan đành phải gả cô thứ ba. Cô này bằng lòng lấy nhái.
Một hôm trong vùng mở hội, cả nhà đều đi dự, trừ nhái. Đến ngày cuối
cùng có cuộc đưa ngựa nước rút, người ta thấy xuất hiện một chàng trai áo
xanh cưỡi ngựa xanh, có yên cương quý đến đua với các kỵ sĩ đã thắng
cuộc. Chàng đi sau, nhưng về đích trước tiên. Không những thế, trong khi
đua, chàng còn ba lần bắn chết ba con diều hâu và hai lần xuống ngựa ngắt
hoa ném tặng người dự. Nhưng khi mặt trời gác núi thì chàng đã phóng