KHẢO DỊ
Việt-nam còn có truyện Lương Nhân có lẽ cũng từ truyện Sự tích con muỗi
phát triển ra.
Lương Nhân quê ở Vĩnh-yên, lấy vợ là Thị Xuân. Vợ chết, Lương Nhân
quá thương cõng xác vợ theo mình không rời. Phật thương tình hiện lên
phun ba ngụm nước cho Thị Xuân sống lại. Một hôm vợ chồng có việc đi
xa, ngủ nhờ ở thuyền. Trong lúc Lương Nhân ngủ say thì vợ bỏ chồng theo
ông chủ thuyền. Lương Nhân gặp lại đức Phật. Phật bảo đến đòi ba ngụm
nước. Thị Xuân phun xong lăn ra chết.
Sau đó Lương Nhân gặp Hán Chân. Hai người lấy nhau, kiếm ăn rất chật
vật. Một hôm Lương Nhân đi vắng, một người khách lạ thấy Hán Chân có
sắc đẹp liền ve vãn nhưng bị nàng cự tuyệt. Để mua chuộc, người khách xin
hai miếng trầu và đưa cho nàng hai trăm lạng bạc. Hán Chân nhận và khi
chồng về kể lại sự thật. Lương Nhân ngờ vợ và định giết vợ. Vợ trốn đi, cải
trang làm con trai vào học ở một ngôi chùa tại Sơn-tây. Đã đẹp lại học giỏi
nên sư nữ Thị Vân đâm mê Hán Chân, hẹn hò làm vợ chồng.
Được mấy năm Hán Chân đội tên Lương Chân đi thi đỗ trạng, được vua gả
công chúa. Hán Chân xin phép về quê mở hội làm chay. Lương Nhân bấy
