khác như Vua Heo (số 104, tập III),... Về đoạn đội nón sắt cưỡi thuyền
rồng có sách kể là đội nón sắt đi kiệu: "Chổm đội chảo lên đầu che mưa,
đến nhà hàng bị chó đuổi phải chạy lên cối xay ngồi"[2].
Đoạn cuối có lẽ mượn lại một mô-típ của thần thoại hoặc anh hùng ca thời
cổ: mô-típ kéo mặt trời lùi lại. Có phần tương tự với truyện Anh hùng Ghi-
ông của đồng bào Ba-na (Bahnar): Ghi-ông cùng em là Ghi-ơ luôn luôn là
kẻ chiến thắng trong các cuộc đọ sức với các lực sĩ khác. Mọi người đều
phải hàng phục họ. Một hôm Ghi-ông lên trời đánh Thần Sét và làm cho
Thần Sét bị thương. Hôm khác, Ghi-ông đến xứ sở của Đam Da-rai bắt lấy
vợ của y đem về. Đam Da-rai đuổi theo đòi Ghi-ông bồi thường nhưng y
chỉ nhận được những lời chửi rủa. Cuộc giao chiến bèn nổ ra lúc mặt trời
mọc với một khí thế rất dữ dội. Ghi-ông càng đánh càng khỏe làm cho Đam
Da-rai có phần suy nhược. Nhưng lúc ấy trời đã sắp tối mà anh chàng vẫn
chưa kết liễu được trận thắng. Ghi-ông bèn nhảy lên trời gọi tất cả các thần
kéo lùi mặt trời trở lại thành buổi trưa để cho hắn đánh nốt. Mặt trời quả
được kéo lên, mặt đất đang tối tự nhiên lại sáng. Ghi-ông hạ được đối
phương, chiếm được người đẹp. Đam Da-rai ngã xuống chiến trường sau
thành một ngôi sao, ngày nay còn gọi là sao Đam Da-rai[3].
Trung-quốc cũng có một truyện thuộc kiểu truyện Anh hùng Ghi-ông: Lỗ
Dương Công đem quân đánh nhau với quân nước Hàn, nhưng chưa phân
thắng phụ. Trời đã chiều, ông không muốn bỏ dở trận đánh. Bèn giơ ngọn
giáo vẫy mặt trời lên. Mặt trời quả vâng theo lời lùi lại ba xá (mỗi xá là 30
dặm, tức là 90 dặm) cho ông kết liễu trận thắng[4].
Xem thêm truyện Người học trò với 3 con quỷ (số 131), tập III.
Về tình tiết Chổm đày Mụ Thiện, ở truyện Trạng Hiền (số 81), truyện Lý
Thái Tổ (của ta), truyện Minh Thái Tổ (của Trung-quốc) đều có, tuy đối
