91
ôm mặt khóc. Chàng khóc mãi, khóc mãi, ñến nỗi những con chim ñi kiếm ăn
khuya vẫn còn nghe tiếng nức nở. Sáng hôm sau, Lang chỉ còn là một cái xác
không hồn. Chàng ñã hóa ñá.
Tân thấy mất hút em thoạt ñầu không ñể ý. Mãi sau vẫn không thấy em về,
Tân bổ ñi tìm các nhà quen nhưng cũng không thấy tăm dạng. Biết là em bỏ ñi
vì giận mình, chàng lấy làm hối hận. Hôm sau nữa, cũng không thấy về, Tân
hoảng hốt ñể vợ lại nhà, cất bước ñi tìm. Sau mấy ngày, chàng ñã ñến bờ một
con sông rộng. Không có cách gì qua ñược Tân ñi men dọc sông, cuối cùng thấy
em ñã hóa thành ñá. Tân ñứng bên cạnh hòn ñá khóc mãi cho ñến lúc chỉ còn có
tiếng nước cuồn cuộn chảy dưới bờ mà thôi. Tân chết và hóa thành một cây thân
mọc thẳng lên trời, bên cạnh hòn ñá.
Vợ Tân chờ mãi không thấy chồng về, cũng bỏ nhà ñi tìm. Nhưng cuối cùng
con sông nọ cũng ngăn cản bước chân của nàng. Người ñàn bà ấy ngồi lại bên
cạnh cây, khóc cạn cả nước mắt. Và sau ñó nàng chết hóa thành một cây dây
quấn quanh lấy cây kia.
Đợi mãi không thấy ba người về, vợ chồng ñạo sĩ nhờ mọi người chia nhau
tìm kiếm. Trước hòn ñá và hai cây lạ, họ chỉ còn biết dựng miếu thờ cả ba người
trẻ tuổi ở ven sông. Nhân dân quanh vùng gọi là miếu "anh em hòa thuận, vợ
chồng tiết nghĩa"
1
.
Về sau, một năm nọ trời làm hạn hán rất dữ. Mọi cây cỏ ñều khô héo cả. Duy
hai cây mọc bên cạnh hòn ñá trước miếu là vẫn xanh mượt. Mọi người cho là
linh dị. Vua Hùng một hôm ngự giá qua xứ ñó. Khi ñi qua trước miếu, vua hơi
ngạc nhiên vì cảnh lạ cây lạ: - "Miếu này thờ vị thần nào? Mấy loại cây này ta
chưa từng thấy bao giờ?". Để trả lời câu hỏi của vua, Lạc tướng cho gọi mấy cụ
già ở quanh vùng ñến hỏi.
Hùng Vương càng nghe, không ngăn ñược sự cảm ñộng. Vua vạch lá trèo lên
nhìn khắp mọi chỗ. Đoạn, vua sai một người trèo cây hái quả xuống nếm thử. Vị
chát không có gì lạ. Nhưng khi nhai với lá cây dây thì một vị là lạ ñến ở ñầu
lưỡi: nó vừa ngon ngọt, vừa thơm cay.
Tự nhiên có một viên quan hầu kêu lên: - "Trời ơi! Máu!" Mọi người giãn ra
kinh ngạc. Thì ra những bãi nhai quả và lá của hai thứ cây ñó một khi nhổ xuống
ñá bỗng ñỏ ối ra như máu. Vua sai lấy cả ba thứ nhai lẫn với nhau thì bỗng
người thấy nóng bừng như có hơi men, môi ñỏ tươi sắc mặt hồng hào tươi ñẹp.
Vua bảo:
- Thật là linh dị! Đúng là họ rồi! Tình yêu thương của họ thật là nồng nàn
thắm ñỏ.
1
Theo Sử Nam chí dị.
