KHO TÀNG TRUYỆN CỔ TÍCH VIỆT NAM - Trang 99

99

KHẢO DỊ

Truyện trên chắc chịu ảnh hưởng của phật thoại, nó ñược nhân dân lưu truyền

khá rộng. Có thể so sánh với truyện Rắn báo oán (số 158, tập IV).

Trong Bản quốc dị văn lục có kể truyện trên và cho rằng sư cụ chính là bố của

Nguyễn Xí người làng Lê-xá huyện Chân-phúc (tức Nghi-lộc) Nghệ-an, tên là
Trị. Cuối ñời Trần thi không ñỗ, ông bỏ ñi tu, trụ trì ở chùa làng, lấy tên là Hòa
Nam thiền sư. Sau khi nghỉ ñánh chuông ñể cứu mẹ con người ñàn bà trong
mộng, sư bèn bỏ tiền mua lấy ñàn lợn ấy của bác ñồ tể rồi ñem thả chúng vào
rừng. Về sau, sư bị hổ giết, mối ñùn thành mộ. Nhưng con cháu của sư thì từ ñó
có ñịa vị rất cao ở triều ñình nhà Lê. Người chép truyện có ý nói ñó là nhờ mẹ
con con lợn báo ơn một cách huyền bí mới ñược như thế.

Một truyền thuyết về Nguyễn Nghiễm cũng có nội dung tương tự:

Nguyễn Nghiễm - cha của thi hào Nguyễn Du - một lần về chơi quê nhà, một

ñêm mộng thấy một người ñàn bà ñến cầu cứu mình: - "Xin cụ làm ơn cứu
mạng. Con ñang có thai, ñược mẹ tròn con vuông là nhờ ơn cụ". Tỉnh dậy, ông
không hiểu thế nào cả. Nhưng sau ñó bỗng thấy có người ñến biếu một con cá
chép rất to vừa ñánh lưới ñược. Trông thấy con cá có chửa, ông nhớ ñến giấc
mộng hôm qua, liền sai người nhà thả xuống sông. Đêm hôm ấy, lại mộng thấy
người dàn bà nọ ñến cảm ơn mình

1

. Từ ñấy họ Tiên-ñiền có tục kiêng ăn cá

chép.

1

Theo Gia phả Trung Cẩn công ở Tiên-ñiền (Hà-tĩnh).

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.