sử. Tôi gọi chúng là các nguyên lý bất diệt của một nền kinh tế
thực.
Dân có giàu, nước mới mạnh
Gần đây, trong cuốn sách “Tại sao các quốc gia thất bại?”, hai
tác giả Acemoglu và Robinson đưa ra giả thuyết là khi cơ chế của
cấu trúc kinh tế dồn quyền lực vào tay một thiểu số nhóm người
hay nhóm lợi ích thay vì phân tán cho đại đa số người dân, thì sân
chơi không bình đẳng này sẽ không giải phóng hay bảo vệ tiềm năng
của mỗi công dân trong việc sáng tạo, đầu tư và phát triển.
Nói nôm na là nếu tiền và quyền cứ tập trung vào tay các đại
gia thì dân vẫn nghèo vẫn ngu dốt và kinh tế sẽ không phát triển
được. Kinh tế lụn bại thì quốc gia sẽ yếu kém, dễ bị bắt nạt.
Quốc gia yếu kém, nghèo khổ thì khó mà tự hào dân tộc để tạo sức
bật cho đột phá, đặc thù. Muốn yêu nước hay cứu nước, hãy làm đủ
cách để dân giàu lên, miễn là không phạm pháp và cạnh tranh lành
mạnh.
Phải có phủ định mới có sáng tạo
Hai ông Acemoglu và Robinson cũng cho biết phát triển kinh tế
bền vững cần sự sáng tạo và sáng tạo phải đi kèm với phủ định. Phủ
định cái cũ đã hư thối mục nát để thay chúng bằng cái mới năng
động, hiện đại. Trong thiên nhiên, cây già phải chết đi thì mới có chỗ
cho những mầm xanh nẩy lộc; hoa trái mới sung mãn, tươi tốt.
Tóm lại, nhà nước không chấp nhận thất bại thì sẽ mở hầu bao
dài dài để “cứu” các nhóm lợi ích và tạo nên những doanh nghiệp
zombie (xác chết biết đi) khắp nơi. Các zombie không thể sáng tạo