K H Ô N G Đ Ế N M Ộ T
86
“nửa may mắn, nửa đúng thời điểm, và phần còn lại là
trí óc”. Bill Gates còn đi xa hơn nữa khi tuyên bố ông
“may mắn được sinh ra với những kỹ năng nhất định”,
mặc dù không rõ liệu điều này có thật sự khả thi.
Có thể những con người này đã quá khiêm tốn.
Tuy nhiên, hiện tượng khởi nghiệp hàng loạt các
công ty khiến chúng ta đặt câu hỏi về việc phải giải
thích xem thành công có là sản phẩm của may mắn.
Hàng trăm người đã khởi sự nên rất nhiều công
ty hàng triệu đôla. Một số ít, như Steve Jobs, Jack
Dorsey, và Elon Musk, đã tạo ra được những công ty
hàng tỷ đôla. Nếu thành công phần lớn do may mắn,
thì khởi nghiệp hàng loạt các công ty như những
người này có lẽ không tồn tại.
Tháng 1-2013, Jack Dorsey, nhà sáng lập của
Twitter và Square, chia sẻ dòng trạng thái trên Twitter
với 2 triệu người theo dõi tài khoản của anh: “Thành
công không bao giờ là ngẫu nhiên”.
Phần lớn những bình luận dòng trạng thái ấy đều
tiêu cực. Ám chỉ dòng trạng thái của Jack trên tờ
The
Atlantic, phóng viên Alexis Madrigal viết rằng bản
năng của anh là trả lời: “Tất cả những triệu phú đôla
da trắng cho rằng, ‘Thành công không bao giờ là ngẫu
nhiên’”. Đành rằng là những người đã thành công thì
dễ dàng làm cái gì mới hơn, có thể nhờ quan hệ, tài
sản, hoặc kinh nghiệm. Nhưng có lẽ chúng ta hơi vội
