Trương Cáp tên chữ là Tuấn Nghệ, người Hà Gian. Khi Trương Giác khởi
nghĩa Hoàng Cân, Trương Cáp hướng ứng lời chiêu mộ của triều đình đi
đầu quân, luôn lập được công lớn và được thăng Vị quân tư mã, sau được
sắp xếp làm thuộc hạ của Hàn Phức đang giữ chức Ký Châu mục. Khi Viên
Thiệu thay Hàn Phức làm Ký Châu mục, Trương Cáp theo về với Viên
Thiệu, trong cuộc đối kháng với Công Tôn Toản, có công rất lớn được
thăng làm Trung lang tướng, tuổi còn trẻ mà đã trở thành tướng lĩnh đảm
đương một vùng. Khi xảy ra trận đánh Quan Độ, Trương Cáp với người chỉ
huy là Quách Đồ mâu thuẫn ý kiến, bị Quách Đồ gièm pha làm hại, bất đắc
dĩ phai theo về với Tào Tháo. Tào Tháo rất ưa thích tài hoa của Trướng
Cáp, vẫn gọi là Hàn Tín về với nhà Hán, phong cho làm Thiên tướng quân,
Đô đình hầu.
Trong đại chiến ở Hán Trung, Hạ Hầu Uyên tử trận, quân Tào bị rơi vào
nguy cơ nghiêm trọng, theo đề nghị của Quách Hoài, Trương Cáp chịu lệnh
lúc lâm nguy thay thế chức thống soái, được ông ta sắp xếp bình tĩnh, cuối
cùng đã ngăn cản hữu hiệu sự tấn công của Lưu Bị. Từ đấy có thể thấy
Trương Cáp là một đại tướng rất có trí tuệ và kinh nghiệm. Trải qua rèn
luyện nhiều năm, kinh nghiệm tác chiến của Trương Cáp càng phong phú,
già dặn hơn. Để đối phó vói nguy cơ Lương Châu thất thủ, Trương Cáp với
chức phận Tả tướng quân, phụng mệnh cầm quân, đối phó với đạo quân bắc
phạt của Gia Cát Lượng.
Trương Cáp dẫn 5 vạn quân tinh nhuệ, xuất phát từ Lạc Dương, sau khi bái
kiến Tào Tuấn ở Tràng An lập tức tây tiến. Ông ta đến ngay Nghi huyện,
trao đổi với Tào Chân, sau khi hai bên trao đổi về sách lược tác chiến ở
chiến tuyến, tức thì tiến vào bên trong Lương Châu. Kế hoạch tác chiến của
Trương Cáp khá bạo gan, ông ta không để ý việc quân Thục đã đồng thời
chiếm được ba quận An Định, Nam An, Thiên Thủv, vận dụng chiến thuật
đột phá trung tâm từ Mi huyện đánh thẳng vào phía bắc Lũng Sơn, lại thông
qua đường Lũng Sơn nối với Lạc Bàn Sơn, trực tiếp tiến vào phía bắc
Lương Châu. Nói cách khác ông ta tiến vào trung tâm để trực tiếp cắt đứt sự
liên hệ giữa Ngụy Diên đang ở An Định và quân chủ lực của Gia Cát
Lượng ở Thiên Thủy.