KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 620

* Khương Duy
Tưởng Uyển và Phí Vỹ tuy có làm đại tướng quân, đại tư mã, song hai
người này đều là văn quan xuất thân, lại không có kinh nghiệm tác chiến ở
tuyến đầu như Gia Cát Lượng, cho nên nghiêm chỉnh mà nói, họ chỉ có
danh nghĩa thống soái đại quân mà thôi. Bởi thế thực sự sau này thống lĩnh
đại quân giao chiến với quân Tào Ngụy, là Khương Duy với Gia Cát Lượng
có đạo thầy trò, cũng là người kế thừa binh pháp của Gia Cát Lượng rất
xuất sắc.
Khương Duy tên chữ là Bá Ước, người Thiên Thủy tuổi nhỏ bố đã tử trận, ở
với người mẹ goá. Khương Duy cá tính lạnh nhạt, đầu óc sáng suốt, công
việc rất tinh thông, sử liệu cho chép, Khương Duy thấu đáo nho học của
Trịnh Huyền, nhưng là người thích lập công danh, kết giao với nhiều hạng
người, tuy là người áo vải, lại có ảnh hưởng lớn ở địa phương. Không lâu
bởi người cha của Khương Duy có chiến công lại bị tử trận, nên được Thái
thú ở đó cho làm quan Trung lang, tham dự việc quân sự trong quân. Khi
Gia Cát Lượng bắc phạt lần thứ nhất, do Thái thú Thiên Thủy là Mã Tuân
nghi nọ ngờ kia, bức Khương Duy không thể không theo về với Gia Cát
Lượng. Sau khi đàm đạo với Gia Cát Lượng, Khương Duy rất cảm động,
quyết nuôi chí lớn phục hưng nhà Hán mà cố gắng suốt đời.
Không lâu, Mã Tắc thua trận ở Nhai Đình, Gia Cát Lượng từ Lũng Tây
khẩn cấp rút quân, Khương Duy đi theo trong quân, bởi thế mà phải xa rời
người mẹ goá. Sau đó bà mẹ phái người đưa thư nhà yêu cầu Khương Duy
phải trở về quê cũ, Khương Duy khảng khái than rằng: “Trăm khoảnh ruộng
tốt, chửa bằng chọn lấy một vùng, nay ta đã lập chí phục hưng nhà Hán mà
theo đuổi, đành đổi hiếu làm trung, chẳng thể tuân theo mẹ mà về quê”.
Gia Cát Lượng nghe thế rất đỗi cảm động bèn lệnh cho Khương Duy làm
Thương tào ở bộ tham mưu lại phong làm Phụng nghĩa tướng quân Dương
Đình hầu. Năm đó Khương Duy 27 tuổi.