KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 667

Trong đền thờ Vũ Hầu cũng có không ít các câu đối của các danh nhân đời
sau để lại, như Triệu Phan đời Thanh có viết:
- “Rất mực công tâm, binh pháp tinh thông không hiếu chiến.
- Bao la nhân hậu, quốc gia điều độ những lo toan”.
Phùng Ngọc Tường sau đó cũng viết:
- “Thành việc lớn bởi toàn tâm, một đời cẩn thận,.
- Đón gió lành nơi thắng tích, vạn cổ thanh cao”.
Ở đây đã biểu hiện đầy đủ, con cháu đời sau trải qua mấy nghìn năm, đã
đánh giá Gia Cát Lượng như thế nào.
Ngoài Thành Đô, đền thờ Vũ Hầu ở thành Bạch Đế cũng như các đền thờ ở
Nam Dương và Tương Dương cũng đều rất nổi tiếng. Ở đền thờ Vũ Hầu tại
thành Bạch Đế, nổi tiếng nhất vẫn là tác phẩm của thánh thơ Đỗ Phủ:
Gia Cát danh thơm khắp hải hà,
Tôn thần tượng ấy đủ cao xa.
Ba chân đại đỉnh phân ranh giới,
Một quạt kê mao đuổi giặc tà.
Gây dựng bá vương tài Lã Vọng,
Mở mang cơ nghiệp chí Tiêu Hà
Những mong gánh vác phò vua Hán,
Ngũ Trượng chưa yên mộng hải hà.
Anh hùng dân tộc đời Tống là Nhạc Chi sau khi chiêm ngưỡng đền thờ Vũ
Hầu, đối với sự trung thành của Gia Cát Lượng đã muôn vàn cảm khái.
Nghe nói ngay tối hôm đó Nhạc Phi cầm bút viết lại bài Xuất Sư Biểu, để
lại trong đền bày tỏ chí hướng của mình và sự nhớ tiếc Gia Cát Lượng.
Đôi với nhân vật lịch sử, do sự bất đồng về lập trường, sự đánh giá của đời
sau thường có cao có thấp, có tốt có xấu, có chính có tà, song mấy nghìn
năm lại đây, sự đánh giá của người đời với Gia Cát Lượng lại đều là chính
diện, có thể có sự cao thấp về trình độ, song lập trường nói chung đều tán
dương tô vẽ, khâm phục và nhớ tiếc không nguôi.