quyết tâm chống lại. Chẳng hạn, trong các cơ quan, các công ty, trong lực
lượng cảnh sát, trong các viện nghiên cứu khoa học, khi đảm nhiệm các
chức trách, việc dùng mặt nạ sẽ bị cấm chỉ. Cũng có thể phỏng đoán rằng
các diễn viên nổi tiếng sẽ càng tích cực hơn, nhất quyết đòi giữ gìn quyền
tác giả đối với khuôn mặt, họ sẽ dấy lên phong trào chống việc tự do chế
tạo mặt nạ. Ta hãy lấy một ví dụ thông thường hơn: chồng và vợ, khi
nguyện yêu nhau suốt đời, sẽ phải hứa với nhau là không có những mặt nạ
bí mật. Khi giao dịch buôn bán, thậm chí có thể nảy sinh một thể thức mới;
trước khi bắt đầu điều đình, phải sờ mặt nhau. Trong các cuộc đàm thoại khi
nhận vào làm việc, sẽ có thể thấy một tục lệ kỳ lạ như thế này: cắm cái kim
vào mặt cho thấy có máu chảy ra. Rồi sau đó hoàn toàn có thể là ở tòa,
người ta sẽ xét vấn đề cảnh sát hành động có đúng luật không hay vượt
quyền khi trong lúc điều tra đã sờ vào mặt người bị hỏi cung, còn nhà bác
học sẽ viết một bài sâu rộng về việc này.
Thế rồi trong một tờ báo, ở mục “Bàn về số phận của bạn” ngày này
sang ngày khác người ta sẽ đăng những bức thư thảm thiết của những cô gái
lấy chồng mà bị đánh lừa bởi cái mặt nạ. (Về những mặt nạ của chính họ thì
họ lờ đi). Nhưng những câu giải đáp thì nhất loạt như nhau, kém rành rẽ và
chẳng ràng buộc trách nhiệm gì hết: “Thật đáng chê trách hết sức cái lối
thiếu thành thật thể hiện ở chỗ suốt trong thời kỳ đính hôn, anh chàng
không lần nào cho thấy bộ mặt thật của mình. Nhưng qua lời của bạn thì
thấy rằng bạn vẫn chưa hoàn toòn thoát khỏi quan điểm nhìn cuộc sống theo
lập trường của bộ mặt thật. Mặt nạ không thể đánh lừa và cũng không thể bị
lừa. Thế nếu như bây giờ bạn sẽ đeo mặt nạ mới, biến thành một người
khác và bắt đầu sống một cuộc đời mới thì sao nào? Đừng bám vào ngày
hôm qua, đừng đắn đo về tương lai, chỉ có như vậy bạn mới đạt được thành
công trong đời ở thế kỷ mặt nạ của chúng ta...” Cuối cùng, dù có bao nhiêu
vụ lừa dối kiểu đó đi nữa, dù có bàn luận về chúng thế nào đi nữa, dù chúng
có biến thành vấn đề gì đi nữa thì tất cả những cái đó cũng không thể nặng
cân hơn cái khoái trá đánh lừa người. Ở giai đoạn này, mặc dù đấy cũng sẽ
