“Người cán bộ ấy ra đi từ mái tranh nghèo của một vùng quê Bắc Bộ vào
tháng 5 – 1972 khi vừa lập gia đình chỉ hơn một tháng. Vượt qua bức tường
lửa Vĩnh Linh, xuyên qua con đường Trường Sơn huyền thoại, đến với mặt
trận B3 Tây Nguyên tháng 12 – 1972, là lính của E95 chiến đấu khắp chiến
trường Tây Nguyên và vùng duyên hải Trung Bộ trong đại thắng mùa xuân
năm 1975. Không một cánh thư, không một lời nhắn về nhà trong những
năm tháng đó.
Năm 1977 là C trưởng của một C Anh hùng của E95, anh cán bộ này
được đi phép ba tháng. Ai cũng hiểu tâm trạng của người cán bộ này khi rời
mảnh đất Chư Nghé 421.
Về đến quê… Đi qua những cánh đồng làng ở quê nhà, mọi người đều
nhìn anh với con mắt cảm thông dò xét.
Ngôi nhà này, ngày anh ra đi chỉ còn ba người và nay đã tăng lên năm
người… Cha mẹ anh… người thì nằm một chỗ suốt mấy năm, người thì
bệnh hoạn liên miên. Bố anh đang đu đưa võng cho một thằng cu hai tuổi
do vợ anh sinh ra nhưng không phải là cháu của ông, và đến trưa có một
cháu gái đi nhà trẻ về, chào bố anh là ông nội nhưng không phải là con của
anh?
Ngang trái đến tột cùng… Anh mang ba lô trở lại đơn vị chỉ sau mười hai
ngày sau đó.
Ngày anh ra đi, người phụ nữ của hai đứa trẻ trong nhà anh cũng đưa anh
ra bến xe và dúi vào tay anh một ít tiền dành dụm (Ông không nói là anh
này có nhận hay không?) và dòng nước mắt ngấn trào. Anh không còn đủ
bản lĩnh để nắm lấy tay người phụ nữ hay vòng tay qua vai… mảnh vai gầy
cáng đáng nuôi bố mẹ anh ngần ấy năm anh ở chiến trường. Bố mẹ anh vẫn
thương hai đứa cháu, vì chính ông bà đã lo cho chúng nó khi vừa mới lọt
lòng, và vẫn thương người con dâu lam lũ tảo tần… những lúc trái gió trở
trời… tô cháo nóng và nồi lá xông hơi…’’
