TRÊN CAO NGUYÊN BÔ-LA-VÊN
ác-Xế, tỉnh lỵ Cham Bát-xác nằm giữa cánh đồng Mường Cần
phì nhiêu, những cánh rừng ngây ngất xung quanh núi Ba
Chiêng, núi Xa Lâu đỉnh phẳng như xén và núi Giăng Màn
lẫn lộn trong màn sương buông ngang; thoạt mới trông đã thấy ra
quang cảnh giàu có Nam Lào.
Quãng ấy, sông Xê Đôn từ cao nguyên Bô-la-vên chảy xuống Mê
Kông, từng khúc Xê Đôn uốn lên như rỡn, như múa mừng gặp sông
mẹ. Thật là thú vị, khách ngồi dưới bóng cây táo cổ thụ đợi máy bay,
như ở vườn nhà.
Bô-la-vên, vùng cao nguyên mênh mang hàng vạn ki-lô-mét
vuông sừng sững và đột ngột giữa đồng bằng như một huyền thoại.
Bô-la-vên mơ màng và sâu thẳm ý nghĩa như huyền thoại! Nhưng
trên dãy núi Tê-vê-rê-đa xanh như khói trước mặt, ai biết mới năm
năm trước, máy bay B.52 không quân đế quốc Mỹ đã đêm ngày ném
bom xuống đấy, rung chuyển rừng núi. Những trận chiến đấu ác
liệt, mà quân đội nhân dân Lào và tình nguyện quân Việt Nam đánh
cho bọn quân đánh thuê người Thái Lan không thể một phút đặt
chân được lên cao nguyên.
Bây giờ Bô-la-vên chỉ có mênh mông im lặng.
Thấp thoáng, nhà mái tôn trong cỏ tranh, cỏ tranh cao ngang
cây và mây trắng ngổn ngang từng mảng trước mặt thấp xuống
ngang cây. Những chiếc xe bò mải miết xuống Pác-xế, trên chất bắp
cải, khoai tây, dưa gang, su su… cả những ôm hoa thược dược, hoa
hồng đỏ hây.
