140
"Đấy là một ý tưởng tốt," ông ta đáp, "Ai đó nên bắt
đầu nó."
Tôi yêu thích câu trả lời này. Vâng, ai đó nên bắt đầu
nó, nó còn chưa được bắt đầu. Con người còn chưa được văn
minh, con người chỉ giả vờ.
Tôi chống lại giả vờ. Tôi chống lại thói đạo đức giả.
Con người chỉ biểu lộ ra rằng mình văn minh; chà xát anh ta
chút ít và bạn sẽ thấy người vô văn minh. Chà xát anh ta chút
ít và tất cả mọi cái tốt chỉ là bề mặt, và tất cả cái xấu bắt rễ
rất sâu. Nó là văn minh ngoài da. Mọi thứ đều trôi chảy, bạn
mỉm cười và mọi thứ - rồi ai đó ném một lời vào bạn, một sự
xúc phạm, và bạn điên tiết lên, bạn là người điên và bạn
muốn giết người. Chỉ một khoảnh khắc trước đó bạn còn
mỉm cười; và chỉ một khoảnh khắc sau đó bạn sẵn sàng giết
người, khả năng sát nhân của bạn đã nổi lên. Đây là loại văn
minh gì vậy?
Con người có thể văn minh chỉ khi anh ta đã trở nên
thực sự thiền. Chỉ thiền mới có thể đem tới văn minh thực
cho thế giới. Chỉ chư phật mới văn minh. Và đây là nghịch lí:
chư phật không chống lại cái nguyên thuỷ - họ dùng cái
nguyên thuỷ làm cơ sở, họ dùng cái hồn nhiên trẻ thơ làm cơ
sở. Và trên cơ sở đó một cái đền vĩ đại được dựng thẳng lên.
Văn minh này phá huỷ hồn nhiên của thời thơ ấu, và thế rồi
nó chỉ cho bạn đồng tiền giả. Trước hết nó phá huỷ hồn nhiên
nguyên thuỷ của bạn… một khi hồn nhiên nguyên thuỷ của
bạn đã bị phá huỷ, bạn trở nên tinh ranh, láu lỉnh, tính toán;
thế thì bạn bị mắc bẫy, thế thì xã hội này cứ khai hoá bạn.
Trước hết nó làm cho bạn bị xa lánh với cái ta riêng của
mình. Một khi bạn đã bị xa lánh rồi, thế thì nó cho bạn đồng
tiền giả; bạn phải lệ thuộc vào nó. Văn minh thực sẽ không
