- Này lão Bà-la-môn, ta là trí giả Senaka, nay ta muốn giải mối sầu cho lão,
hãy bạo dạn nói ra đi.
Ngài ngâm vần kệ đầu hỏi lão:
1. Tâm tư lão rối loạn, ưu phiền,
Nước mắt chảy là cớ hiển nhiên,
Lão mất gì, vào đây muốn kiếm
Thứ gì? Hãy nói rõ ngay liền.
Sau đó, Bà-la-môn ngâm vần kệ bày tỏ duyên cớ nỗi sầu:
2. Vợ chết, nếu tôi trở lại nhà,
Còn không, tôi sẽ hóa ra ma,
Ðiều này làm trái tim đau nhói,
Xin giải vấn đề, hỡi Sen-ka.
Nghe vị Bà-la-môn nói, Bồ-tát bủa giăng tấm lưới tri kiến như ném lưới vào
biển cả, và suy nghĩ: "Có nhiều nguyên nhân gây tử vong ở đời này: một số
chết chìm ngoài biển, hoặc bị loài cá dữ ăn thịt, một số rơi xuống sông
Hằng, hay bị cá sấu vồ, một số khác rơi từ cây xuống hay bị gai nhọn đâm,
một số bị khí giới loại đánh vào người, một số khác ăn nhằm chất độc, bị
treo cổ hay rớt xuống vực sâu, chết cóng vì giá buốt, hay các loại bệnh tấn
công. Nay giữa mọi duyên cớ ấy, lão Bà-la-môn này phải chết vì cớ nào nếu
lão ở nán lại trên đường đi hôm nay, hoặc vợ lão phải chết nếu lão về nhà?".
Trong lúc suy xét, ngài thấy cái túi trên vai lão và nghĩ: "Chắc hẳn có con
rắn chui vào túi, có lẽ vì nó đã nghe mùi bánh khi lão ăn sáng và đi uống
nước mà quên buộc miệng túi xách. Sau khi uống nước xong, lão Bà-la-môn
trở lại và có lẽ đã tiếp tục lên đường sau khi buộc túi và cầm túi lên mà
không thấy con rắn bò vào. Nếu lão ở nán lại trên đường, đến tối lão sẽ tự
nhủ lúc dừng chân: "Ta muốn ăn bánh". Rồi mở túi ra, lão sẽ đặt tay vào,
con rắn sẽ cắn tay lão gây tử vong. Ðây chính là nguyên nhân lão sẽ chết nếu
ở lại trên đường. Nhưng nếu lão về nhà, túi ấy sẽ đến tay vợ lão, bà ta sẽ nói:
"Ta muốn xem đồ đạc bên trong", rồi bà ta mở túi ra và đặt tay vào, con rắn
sẽ cắn bà ta bỏ mạng. Ðây chính là nguyên nhân vợ lão chết nếu lão về nhà
hôm nay". Ngài biết được điều này do trí của ngài tinh xảo về mọi phương
tiện.
Lúc ấy ngài lại suy nghĩ: "Ðây chắc hẳn là con rắn hổ đen, táo bạo, không hề
biết sợ, nên khi cái túi da đập vào sườn lão Bà-la-môn, nó chẳng nhúc nhích
