cho các vị kia đều đắc Thánh quả A-la-hán. Ngài lại đến Uruvela (Ưu-lâu-
tần-loa), và trước các Ðạo Sĩ khổ hạnh bện tóc này (các Tôn giả Kassapa),
Ngài thị hiện cho ba ngàn rưởi vị thấy các phép thần thông, cùng thuyết giáo
cho các vị ấy gia nhập Tăng chúng; và tại Gayàsìsa (một ngọn núi gần Gayà,
nay là Brahmàmayoni), Ngài đã thuyết Pháp về Lửa, khiến cho cả ngàn nhà
tu khổ hạnh trong số này đắc Thánh quả A-la-hán. Với Mahà-Kassapa (Ðại
Ca-diếp), sau khi Ngài đi cả ba dặm đường để gặp vị ấy và thuyết ba Pháp
thoại, Ngài đã truyền Ðại giới cho vị ấy. Rồi một mình sau buổi thọ trai,
Ngài ra đi đến bốn mươi lăm dặm đường để đưa một thiện gia nam tử là
Pukkusa vào Tam quả Bất Lai. Ngài lại phải đi xa cả hai ngàn dặm để gặp
Mahà-Kappina (Ðại Kiếp tân-na) và làm cho vị này đắc Thánh quả. Rồi một
mình Ngài vào buổi chiều đi ba mươi dặm đường để đưa con người độc ác
tàn bạo đó là Angulimàla (Tướng cướp đeo vòng ngón tay) vào Thánh quả.
Ngài đi ba mươi dặm nữa, và đưa Álavaka (một con quỷ ăn thịt người) vào
Sơ qủa Dự lưu cùng cứu hoàng tử thoát nạn (khỏi bị quỷ kia ăn thịt). Ngài
an trú trên cõi Trời Ba mươi ba suốt ba tháng và giảng toàn bộ Giáo pháp
cho tám trăm triệu Thiên tử. Ngài lên cõi Phạm thiên và phá tan tà thuyết
của Phạm thiên Baka (số 405. TT Phạm thiên Baka), cùng làm cho mười
ngàn vị Phạm thiên đắc Thánh quả. Mỗi năm Ngài du hóa trong ba khu vực,
và đối với những ai có đủ căn cơ hiểu đạo, Ngài truyền dạy Tam quy, Ngũ
giới và các quả vị khác nhau tùy mức độ khả năng. Ngài còn hành đạo vì lợi
lạc của loài Rắn rồng (Nàga) hoặc Kim sí điểu (garula) hoặc nhiều loài khác
nữa, theo nhiều phương tiện khác nhau.
Với những lời như trên, các Tỷ-kheo tán thán công đức trong đời sống của
đấng Thập Lực vì lợi lạc của cõi trần gian này. Bậc Ðạo Sư bước vào và hỏi
Tăng chúng đang nói chuyện gì trong lúc ngồi tại đây. Tăng chúng thưa với
Ngài. Ngài bảo:
-Này các Tỷ-kheo, ngày nay ta đã đạt Thắng trí viên mãn và sống vì lợi ích
của chúng sinh thì cũng chẳng lạ gì, ví ngay cả xưa kia, khi Ta còn tham
dục, Ta cũng đã sống vì lợi lạc của chúng sinh.
Nói vậy xong, Ngài kể một chuyện quá khứ.
*
Một thuở nọ, trong thời đức Phật Chánh Ðẳng Giác Kassapa (Ca-diếp) có
một vị vua mệnh danh là Usìnara. Một thời gian rất lâu sau khi đức Phật Ca-
diếp tuyên thuyết Tứ Ðế (Bốn Sự Thật) và giải thoát cho nhiều hội chúng
