Trung Bộ Kinh – Tập 2
179
liên hệ đến sanh y tùy lúc, tùy thời, hiện hành khởi lên. Này
Udayi, niệm khởi lên chậm chạp và vị này đoạn trừ niệm ấy
một cách mau chóng, từ bỏ, chấm dứt, tiêu diệt (niệm ấy).
Này Udayi, Ta nói: "Người này cũng bị trói buộc, không
phải không bị trói buộc". Vì sao vậy? Này Udayi, sự sai biệt
về căn tánh trong người này đã được Ta biết rõ.
Nhưng ở đây, này Udayi, có người nghĩ rằng: "Sanh y
là nguồn gốc của đau khổ", sau khi biết như vậy, vị ấy thành
vô sanh y, giải thoát với sự đoạn diệt sanh y. Này Udayi, Ta
nói: "Người này không bị trói buộc, không phải bị trói buộc".
Vì sao vậy? Này Udayi, sự sai biệt về căn tánh trong người
này đã được Ta biết rõ.
Này Udayi, có năm dục trưởng dưỡng này. Thế nào là
năm? Sắc do mắt nhận thức, khả ái, khả hỷ, khả lạc, khả ý,
kích thích lòng dục, hấp dẫn. Tiếng do tai nhận thức,...
hương do mũi nhận thức,... vị do lưỡi nhận thức,... xúc do
thân cảm xúc, khả ái, khả hỷ, khả lạc, khả ý, kích thích lòng
dục, hấp dẫn. Những pháp này, này Udayi, là năm dục
trưởng dưỡng.
Này Udayi, phàm có lạc gì, hỷ gì khởi lên, do duyên
năm dục trưởng dưỡng này, lạc hỷ ấy được gọi là dục lạc, ô
uế lạc, phàm phu lạc, phi Thánh lạc, không nên thực hiện,
không nên tu tập, không nên làm cho sung mãn. Ta nói rằng
lạc ấy đáng phải sợ hãi.
Ở đây, này Udayi, Tỷ-kheo ly dục, ly bất thiện pháp,
chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục
sanh, có tầm, có tứ. Diệt tầm và tứ, vị ấy chứng và trú Thiền
thứ hai, một trạng thái hỷ lạc do định sanh, không tầm,
không tứ, nội tĩnh nhứt tâm. Vị ấy ly hỷ trú xả, chánh niệm
tỉnh giác, thân cảm sự lạc thọ mà các bậc Thánh gọi là xả
niệm lạc trú, chứng và trú Thiền thứ ba. Vị ấy xả lạc, xả khổ,
