628
100. Kinh Sangàrava (Sangàrava sutta)
này là tối thượng, không thể có gì hơn nữa. Nhưng Ta, với sự
khổ hạnh khốc liệt như thế này, vẫn không chứng được pháp
thượng nhân, tri kiến thù thắng xứng đáng bậc Thánh. Hay là
có đạo lộ nào khác đưa đến giác ngộ?"
Này Bharadvaja, rồi Ta suy nghĩ như sau: "Ta biết, trong
khi phụ thân Ta, thuộc giòng Sakka (Thích-ca) đang cày và Ta
đang ngồi dưới bóng mát cây diêm-phù-đề (jambu), Ta ly dục,
ly pháp bất thiện chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái
hỷ lạc do ly dục sanh, có tầm, có tứ". Khi an trú như vậy, Ta
nghĩ: "Ðạo lộ này có thể đưa đến giác ngộ chăng?" Và này
Bharadvaja, tiếp theo ý niệm ấy, ý thức này khởi lên nơi Ta:
"Ðây là đạo lộ đưa đến giác ngộ".
Này Bharadvaja, rồi Ta suy nghĩ: "Ta có sợ chăng lạc
thọ này, một lạc thọ ly dục, ly pháp bất thiện?" Này
Bharadvaja, rồi Ta suy nghĩ: "Ta không sợ lạc thọ này, một
lạc thọ ly dục, ly pháp bất thiện".'
Rồi này Bharadvaja, Ta suy nghĩ: "Nay thật không dễ gì
chứng đạt lạc thọ ấy, với thân thể ốm yếu kinh khủng như thế
này. Ta hãy ăn thô thực, ăn cơm chua". Rồi này Bharadvaja, Ta
ăn thô thực, ăn cơm chua. Này Bharadvaja, lúc bấy giờ, năm
Tỷ-kheo đang hầu hạ Ta suy nghĩ: "Khi nào Sa-môn Gotama
chứng pháp, vị ấy sẽ nói cho chúng ta biết". Này Bharadvaja,
khi thấy Ta ăn thô thực, ăn cơm chua, các vị ấy chán ghét Ta,
bỏ đi và nói: "Sa-môn Gotama nay sống đầy đủ vật chất, từ bỏ
tinh tấn, trở lui đời sống sung túc".
Rồi này Bharadvaja, sau khi ăn thô thực và được sức lực
trở lại, Ta ly dục, ly pháp bất thiện, chứng và trú Thiền thứ
nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, có tầm, có tứ. Diệt
tầm và tứ, chứng và trú Thiền thứ hai, một trạng thái hỷ lạc do
định sanh, không tầm, không tứ, nội tĩnh nhất tâm. Ly hỷ trú
xả, chánh niệm tỉnh giác, thân cảm sự lạc thọ mà các bậc