Trung Bộ Kinh – Tập 3
77
một trăm. Có thể trình bày chăng, thưa Tôn giả Gotama,
trong Pháp và Luật này, cũng có một tuần tự học tập, một
tuần tự công trình, một tuần tự đạo lộ như vậy?
-- Có thể trình bày, này Bà-la-môn, trong Pháp và Luật
này, có một tuần tự học tập, có một tuần tự công trình, có
một tuần tự đạo lộ. Ví như, này Bà-la-môn, một người huấn
luyện ngựa thiện xảo, sau khi được một con ngựa hiền thiện,
trước tiên luyện tập cho nó quen mang dây cương, rồi tập
luyện cho nó quen các hạnh khác; cũng vậy, này Bà-la-môn,
Như Lai khi được một người đáng được điều phục, trước tiên
huấn luyện người ấy như sau: "Hãy đến Tỷ-kheo, hãy giữ
giới hạnh, hãy sống chế ngự với sự chế ngự của giới bổn, đầy
đủ oai nghi chánh hạnh, thấy sự nguy hiểm trong những lỗi
nhỏ nhặt, thọ trì và học tập các học giới".
Này Bà-la-môn, khi vị Tỷ-kheo giữ giới hạnh, chế ngự
với sự chế ngự của giới bổn, đầy đủ oai nghi chánh hạnh,
thấy sự nguy hiểm trong những lỗi nhỏ nhặt, thọ trì và học
tập các học giới, Như Lai mới huấn luyện vị ấy thêm như sau:
"Hãy đến Tỷ-kheo, hãy hộ trì các căn, khi mắt thấy sắc chớ
có nắm giữ tướng chung, chớ có nắm giữ tướng riêng.
Những nguyên nhân gì, vì nhãn căn không được chế ngự
khiến tham ái, ưu bi, các ác bất thiện pháp khởi lên, vị Tỷ-
kheo tự chế ngự nguyên nhân ấy, hộ trì con mắt, thực hành
sự hộ trì con mắt. Khi tai nghe tiếng.... mũi ngửi hương...
lưỡi nếm vị.. thân cảm xúc... ý nhận thức các pháp, vị ấy
không nắm giữ tướng chung, không nắm giữ tướng riêng.
Những nguyên nhân gì, vì ý căn không được chế ngự, khiến
tham ái, ưu bi, các pháp ác bất thiện khởi lên, Tỷ-kheo chế
ngự nguyên nhân ấy, hộ trì ý căn, thực hành sự hộ trì ý căn".
Này Bà-la-môn, sau khi Tỷ-kheo hộ trì các căn rồi, Như
Lai mới huấn luyện vị ấy thêm như sau: "Hãy đến Tỷ-kheo,
