bảo cho thực tại. Bởi vì bạn cảm thấy nó có vẻ thực không tạo ra ý
nghĩa gì, bởi vì trong giấc mơ bạn tuyệt đối cảm thấy rằng nó là
thực. Bạn chưa bao giờ hoài nghi trong giấc mơ của mình. Tất nhiên
bạn hoài nghi khi bạn ra khỏi giấc mơ, nhưng đó không phải là vấn
đề.
Nếu một ngày nào đó giấc mơ này mà bạn vẫn gọi là cuộc sống
đang thức bị phá vỡ - và nó sẽ bị phá vỡ một ngày nào đó, đó là ý
nghĩa của việc trở thành vị phật - khi giấc mơ đang thức bị phá vỡ
và bỗng nhiên người ta nhận ra rằng nó tất cả chỉ ảo thuật, ảo
tưởng, giấc mơ mà bạn đã sống qua, thế thì nó trở thành không
thực. Cũng như mọi sáng bạn thức dậy và cả đêm cùng thế giới mơ
biến mất, và bỗng nhiên bạn nhận ra - chẳng có gì cả.
Vào ban đêm giấc mơ có vẻ thực, vào ban ngày bất kì điều gì bạn
gọi là thực tại đều có vẻ thực, nhưng chúng đáng ngờ, bởi vì trong
đêm thực tại ban ngày biến mất. Và bạn chưa bao giờ có khả năng
so sánh chúng bởi vì bạn không thể có chúng cả hai cùng nhau.
Việc so sánh là có thể chỉ khi bạn có một bên là một đống giấc mơ,
và bên kia là một đống bạn gọi là thực tại của mình. Thế thì bạn có
thể so sánh. Nhưng bạn không thể có chúng cả hai cùng nhau.
Khi giấc mơ có đó thì thực tại không có đó, cái gọi là thực tại của
bạn tôi đang nói tới. Khi thực tại có đó, giấc mơ không có đó. Làm
sao bạn so sánh được? Không có cách nào để so sánh cả.
Cho nên các hiền nhân Đông phương đã từng nói rằng không có
nhu cầu. Cái duy nhất mà là thực, hay về cái bạn có thể chắc chắn,
là bạn mà thôi; không phải là cái bạn thấy, mà là người thấy. Người
ta có thể chắc chắn rằng để giấc mơ tồn tại - giấc mơ có thể không
thực hay thực, điều đó không liên quan - nhưng để giấc mơ tồn tại,
cho dù nó không thực thì cần phải có người thấy thực.
Trong đêm, bạn là thực, giấc mơ là không thực. Vào buổi sáng, giấc
mơ không còn đó nữa, chỉ bạn có đó. Lại một giấc mơ khác lộ ra.
Khi người ta trở nên chứng ngộ thì ngay cả giấc mơ đó cũng biến
mất, nhưng bạn lại thực, bạn vẫn thực. Chỉ có một thực tại và đó là
tâm thức nội tâm của bạn, linh hồn chứng kiến của bạn. Mọi thứ
khác có thể là thực, không thực, và không có cách nào để quyết
định về nó.
