Nhưng nếu bạn cho phép và cứ rơi vào trong vực thẳm đó, chẳng
mấy chốc bạn sẽ nhận ra vực thẳm này đã biến mất, và cùng với
vực thẳm đó tất cả mọi gắn bó ảo tưởng đã biến mất. Thế thì phép
màu vĩ đại nhất xảy ra - rằng bạn đơn giản hạnh phúc chẳng bởi lí
do nào cả.
Nhớ lấy, khi hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào người khác, thì bất
hạnh của bạn cũng sẽ phụ thuộc vào người khác. Nếu bạn hạnh
phúc bởi vì người đàn bà yêu bạn, bạn sẽ trở nên bất hạnh nếu cô
ấy không yêu bạn. Nếu bạn hạnh phúc vì bất kì lí do nào về bất kì
cái gì, thế thì bất kì ngày nào lí do đó không còn nữa, bạn sẽ trở nên
bất hạnh. Hạnh phúc của bạn bao giờ cũng như trứng treo trên đá,
bạn bao giờ cũng vẫn còn trong lúc bão tố. Bạn sẽ chẳng bao giờ
chắc chắn được liệu bạn có hạnh phúc hay bất hạnh, bởi vì từng
khoảnh khắc bạn sẽ thấy đất dưới chân có thể biến mất - bất kì
khoảnh khắc nào nó cũng có thể biến mất. Bạn không bao giờ có
thể chắc chắn được. Người đàn bà đó mỉm cười ngay bây giờ đấy,
và thế rồi cô ấy lại trở nên giận dữ. Người chồng đang nói hay thế
và bỗng nhiên anh ấy mất hút vào tâm trạng tức giận.
Phụ thuộc vào người khác là phụ thuộc thôi - nó là tù túng, nó là phụ
thuộc, và người ta không bao giờ có thể cảm thấy thực sự phúc lạc
được.
Phúc lạc là có thể chỉ trong tự do toàn bộ, vô điều kiện. Đó là lí do tại
sao ở phương Đông chúng ta gọi nó là moksha. Moksha nghĩa là tự
do tuyệt đối. Hiện hữu với chính mình là moksha bởi vì bây giờ bạn
không phụ thuộc. Hạnh phúc của bạn đơn giản là của riêng bạn, bạn
không vay mượn nó từ bất kì ai. Không ai có thể lấy được nó đi,
ngay cả cái chết.
Nhớ lấy, cái chết chỉ tách bạn ra khỏi người khác, nó chưa bao giờ
tách bạn khỏi bản thân mình. Cái chết dường như đáng sợ thế bởi
vì nó sẽ lôi bạn ra khỏi người khác - vợ sẽ không còn với chồng
nữa, mẹ sẽ không còn với con nữa. Cái chết chỉ tách bạn ra khỏi
người khác thôi. Nó không thể tách bạn ra khỏi bản thân mình được;
không có cách nào để tách bạn ra khỏi bản thân mình.
Một khi bạn đã học được cách hiện hữu với chính mình thế thì cái
chết là vô nghĩa, thế thì cái chết không tồn tại. Bạn trở thành bất tử.
Thế thì cái chết không thể lấy được gì từ bạn. Cái mà cái chết có thể
