nhưng bạn phải làm ra thơ ca từ nó. Tất cả mọi thơ ca đều có thể
qui lại thành bảng chữ cái.
Có lần chuyện xảy ra là một người bạn của Mark Twain, một nhà
thuyết giảng tôn giáo lớn, đã mời ông ấy tới dự bài nói của ông này.
Ông này đã mời Mark Twain nhiều lần rồi trong nhiều năm và Mark
Twain không đi, nhưng hôm đó ông ấy nói, ' Thôi được, tôi tới.'
Ông linh mục chuẩn bị bài nói, bài nói hay mà ông ấy đã từng nói -
và ông ấy lại là một nhà thuyết giảng lớn. Hàng nghìn người nghe
ông ấy trong trạng thái say mê sâu sắc. Mark Twain ngồi ngay trước
ông ấy, và đó là đỉnh cao nhất của ông ấy. Thính giả bị thu hút, cứ
dường như chẳng có ai... có im lặng cô đọng thế - và diễn giả cứ
liếc mắt nhìn vào Mark Twain, vào điều đang xảy ra cho ông ấy - còn
ông ấy ngồi đó, chán ngán!
Khi họ ra về trong xe, trong vài phút nhà thuyết giảng không thể thu
được đủ can đảm để hỏi. Thế rồi cuối cùng khi Mark Twain ra khỏi
xe ở nhà mình, ông này mới hỏi, 'Tôi có thể hỏi ông bài nói thế nào
không? Ông có thích nó không?'
Mark Twain nói, 'Toàn những điều vô nghĩa và tất cả đều là đồ vay
mượn. Tình cờ tôi đã đọc một cuốn sách trong những ngày này và
tất cả những điều ông đã nói đều có trong cuốn sách đó.'
Nhà thuyết giảng không thể nào tin nổi, bởi vì ông ấy đã không sao
chép ở đâu cả. Có thể vài câu tìm được ở đây đó, nhưng cả bài nói
sao? Và Mark Twain nói, 'Từng từ một, ông đơn giản đã lặp lại. Đấy
là ăn cướp.'
Nhà thuyết giảng nói, 'Tôi muốn thấy cuốn sách đó.'
Hôm sau Mark Twain gửi cho ông ấy cuốn sách. Đó là cuốn từ điển.
Tất nhiên trong từ điển thì mọi từ đều có đó.
Mọi bài thơ đều có thể qui lại thành bảng chữ cái, nhưng thơ ca
không phải chỉ là bảng chữ cái. Mọi lời của Phật đều có thể qui lại
thành bảng chữ cái, nhưng những lời đó không chỉ là bảng chữ. Đó
là điều Freud đã làm - ông ấy đã qui mọi tình yêu thành dục.
Dục chỉ là bảng chữ cái của tình yêu, những hòn gạch mà từ đó bạn
có thể làm ra Taj Mahal. Nhưng Taj Mahal không chỉ là gạch. Bạn có
thể xếp chồng gạch lên; nó sẽ không trở thành Taj Mahal đâu. Taj
Mahal là hợp thành của tình yêu vô hạn, của sáng tạo vô hạn. Gạch
