Bạn nên nhận biết về sự kiện là Mulla Nasruddin là một phương
cách Sufi. Nó là để làm cho bạn rõ ràng rằng cuộc sống là trí huệ
trong cái ngu ngốc của nó. Và khi bạn cố gắng là trí huệ thì bạn trở
thành ngu ngốc. Người trí huệ vĩ đại nhất giống như kẻ ngu ngốc.
Và người ngu ngốc vĩ đại nhất là người giả vờ rằng họ trí huệ.
Socrates đã nói, "Khi tôi không nhận biết, khi tôi là kẻ dốt nát, tôi
thường nghĩ rằng tôi đã biết. Khi tôi là kẻ dốt nát tôi thường nghĩ
rằng tôi đã biết! Bây giờ tôi biết, tôi biết chỉ mỗi một điều - rằng tôi
không biết."
Trong việc nở hoa vô cùng của trí huệ, người ta trở thành kẻ ngu
ngốc. Jesus là thằng ngốc! Thánh Francis là thằng ngốc! Phật là
thằng ngốc! Cái dốt nát của họ là sâu sắc, cái dốt nát của họ là tối
thượng. Trong dốt nát của mình họ tuyên bố rằng cuộc sống này là
điều bí ẩn - không đo được, vô hạn. Không có ai để giải quyết nó.
Nó không phải là vấn đề để được giải quyết: nó là bí ẩn để được
sống. Trong dốt nát của mình họ đã trở thành hoàn toàn hồn nhiên.
Đó là trí huệ của họ.
Thế rồi tới các triết gia vĩ đại - Hegel, Kant, Aristotle, Plato - họ
chứng tỏ rằng họ là những người rất trí huệ. Đó là cái ngu ngốc của
họ.
Nếu bạn phải chọn, chọn làm người ngu ngốc và bạn sẽ trở thành trí
huệ. Đừng chọn giả vờ trí huệ, bằng không bạn sẽ trở thành kẻ ngu
ngốc.
Một hôm tôi đi cùng Mulla Nasruddin trên đường. Trời bỗng nhiên
bắt đầu mưa. Tôi bảo Mulla Nasruddin, "Mulla, trời mưa rồi. Dương
ô lên đi!"
Anh ta nói, "Cũng chẳng hơn gì - nó thủng đầy lỗ."
Thế là tôi ngạc nhiên. Tôi nói, "Vậy sao, sao anh lại mang nó đi?
Sao ngay chỗ đầu tiên anh lại mang nó đi?"
Anh ta nói, "Tôi đâu có nghĩ trời sẽ mưa."
Có một phòng khám bệnh lâm sàng nhộn nhịp nơi các bệnh nhân có
thể tới chữa thuốc không mất tiền. Nhiều người già chẳng có gì làm
cũng tới để nói với bác sĩ về những trục trặc của họ. Mulla
Nasruddin hàng ngày tới đó. Chẳng có sai sót gì với anh ta cả.
Nhưng bác sĩ chiều ý anh ta, lắng nghe kiên nhẫn, và thực tế cũng