thể trở nên thức tỉnh được, dù nó nỗ lực đến đâu. Cây không thể trở
nên thức tỉnh được; dù nó cố gắng đến đâu, điều đó là không thể
được. Nếu cây cố gắng cần mẫn, nó sẽ trở thành chó. Nếu chó cố
gắng cần mẫn, chó có thể trở thành người. Nhưng thức tỉnh chỉ xảy
ra khi bạn là con người. Con đường đi tới Thượng đế chỉ đi từ con
người thôi. Và ở phương Đông chúng ta nghĩ - và ý nghĩ này có
nhiều tính hợp thức trong nó - rằng ngay cả các devas, các thiên
thần, các thần, cũng không được ân huệ như con người đâu. Vì
sao? Bởi vì con người đứng ở ngã tư đường. Ngay cả các thần mà
muốn được giải thoát, họ sẽ phải được sinh ra như con người.
Con vật đang ngủ say, con người ở ngay điểm giữa đường, và các
thần ở trong mơ của họ quá nhiều. Thế giới các thần là thế giới mơ.
Đó là lí do tại sao họ có nhiều cảnh tượng hay thế: nó là thế giới
mơ, tưởng tượng. Họ sống trong tưởng tượng. Con người sống ở
ngay giữa đường, và có khả năng con người có thể đi tới những
trạng thái thức tỉnh hơn của hiện hữu. Con người có thể trở thành
sự thức tỉnh.
... vận may hi hữu của người ta là được sinh ra làm người.
Cho nên đừng bỏ lỡ cơ hội lớn lao này. Chỉ sau tranh đấu rất lớn lao
bạn mới được sinh ra làm người. Làm phí hoài nó quả là đơn giản lố
bịch. Trong hàng triệu kiếp bạn đã đi tới trạng thái này. Bởi vì bạn đã
tới, bạn có thể phá huỷ nó chỉ bằng việc ăn, uống và vui vẻ. Bạn có
thể đơn giản đánh mất toàn thể cơ hội này. Có những người mà nếu
bạn bảo họ cầu nguyện hay thiền, họ sẽ nói, "Thời gian đâu? Chúng
tôi không có thời gian." Và thế rồi bạn có thể thấy họ chơi bài trong
câu lạc bộ, và bạn hỏi, "Anh đang làm gì vậy?" Và họ nói, "Giết thời
gian" - vẫn cùng những người đó. Khi đó là vấn đề về việc thiền họ
nói, "Nhưng không có thời gian." Và khi đó là vấn đề uống rượu, hay
đánh bạc, hay đi xem phim, hay chỉ ngồi dính chặt hàng giờ trước
chiếc ti vi, họ lại có đủ thời gian. Thế thì bạn hỏi họ; họ nói, "Chúng
tôi đang giết thời gian."
Bạn đang giết thời gian, hay thời gian đang giết bạn? Ai đã từng có
khả năng giết thời gian? Bằng không, với bao nhiêu người đã từng
giết thời gian như vậy, thì đến lúc này, thời gian chắc phải chết rồi.
Chẳng ai đã từng có khả năng giết thời gian. Thời gian giết mọi
người. Từng khoảnh khắc - thời gian đều đem tới cái chết. Ở Ấn Độ
chúng ta có cùng một từ cho cả hai: thời gian chúng ta gọi là kal; và
