moksha mà cũng đo được sao? Thế thì chẳng có gì là không thể đo
được!"
Và tất cả chư phật đều đã nói rằng chân lí là không thể đo được; tất
cả chư phật đều đã nói rằng chân lí không chỉ là không biết, nó là
không thể biết được. Nó là biển cả không bản đồ: bạn đem con
thuyền nhỏ của mình và bạn đi vào vùng biển chưa có bản đồ. Bạn
nhận cuộc phiêu lưu. Điều đó mạo hiểm, nó là nguy hiểm. Nhưng
trong mạo hiểm và nguy hiểm linh hồn nở hoa, trở nên được hoà
nhập.
Với tôi, nếu giáo dục là đúng thì nó sẽ là một phần của thiền; thiền
sẽ là điểm cuối cùng trong nó. Nếu giáo dục là đúng, thế thì các đại
học không nên chống lại hài hoà. Chúng nên là chỗ huấn luyện, bàn
nhảy vào hà hoà. Nếu giáo dục là đúng, thế thì nó sẽ không quan
tâm tới tiền, và nó sẽ không quan tâm tới quyền lực và danh tiếng.
Thế thì nó sẽ không mang tính chính trị chút nào.
Nếu giáo dục là đúng nó sẽ quan tâm tới phúc lạc của bạn, hạnh
phúc của bạn, âm nhạc, tình yêu, thơ ca, điệu vũ. Nó sẽ dạy bạn
cách hiển lộ. Nó sẽ không cứ đơn giản nhét thông tin vào đầu bạn.
Nó sẽ giúp bạn đi ra từ bản thể mình, để nở hoa, để trưởng thành,
để lan toả, để mở rộng. Nó sẽ là việc giáo dục hoàn toàn khác.
Và một cách tự nhiên nếu giáo dục trở nên được bao hàm với thiền,
nó trở thành có tính tôn giáo. Tôi không gọi giáo dục là mang tính
tôn giáo bởi vì nó dạy giáo lí của Ki tô giáo, hay nó dạy Hindu giáo.
Đó không phải là tính tôn giáo. Giáo dục mang tính tôn giáo nếu nó
làm cho bạn đủ dũng cảm để chấp nhận bản thân mình, và sống
cuộc sống của bạn, và trở thành việc cúng dường cho Thượng đế
trên con đường riêng của bạn, theo cách duy nhất riêng của bạn.
Câu hỏi thứ tư:
Thưa thầy, Osho ơi, thầy có thể kể cho chúng tôi chút ít giai thoại về
sannyasin tham năng lượng cũng như thầy kể về người Do Thái
tham tiền được không?
Mọi tham lam đều mang tính Do Thái. 'Jew - Do Thái' không phải là
tên của giống nòi nào đó. Không, bất kì ai có tính tham thì đều là
người Do Thái. Và tham chẳng liên quan gì tới tiền bạc. Tiền chỉ là
một đối tượng của tham lam; bất kì cái gì cũng có thể trở thành đối
tượng.
