Tôi đã đi trong đám đông trong nhiều năm. Tôi đã không quyết định
theo cách thức vội vàng để rút khỏi đám đông - tôi thấy rằng điều đó
là tuyệt đối ngớ ngẩn: bạn cứ đi nói với những người không sẵn
sàng nghe; bạn cứ đi nói với những người không phải là người tìm
kiếm, người không trong việc tìm kiếm nào cả; bạn cứ đi nói với
những người đã tới chỉ để giải trí. Sao tôi lại phải phí hoài năng
lượng và thời gian của mình? Tôi đã cố gắng theo đủ mọi cách để
sẵn có cho đám đông lớn hơn, nhưng thế rồi tôi thấy điều đó là
không thể được. Họ tới đây như để giải trí thôi, và họ nghe lời vào
tai này ra tai kia.
Có câu chuyện về Bayazid, nhà huyền môn Sufi.
Ông ấy đi qua một nghĩa địa và ông ấy chợt thấy một đống sọ
người. Do tò mò ông ấy cầm lấy một chiếc sọ. Ông ấy bao giờ cũng
nghĩ rằng tất cả các sọ đều gần giống nhau, nhưng chúng lại không
giống nhau. Vài cái sọ tai được nối với nhau; có lối chuyển qua. Vài
cái sọ tai không được nối với nhau; có rào chắn giữa hai tai. Vài cái
sọ cả hai tai đều được nối với tim mà không nối với nhau; có lối
chuyển đi tới tim.
Ông ấy rất ngạc nhiên. Ông ấy cầu nguyện và hỏi Thượng đế, "Có
chuyện gì thế ạ? Sao ngài lại cố để lộ ra cho con?" Và tương truyền
rằng ông ấy nghe thấy tiếng nói. Thượng đế nói, "Có ba kiểu người:
một, những người nghe qua một tai; nó chẳng bao giờ đạt tới đâu cả
- thực tế họ đâu có nghe, chỉ âm thanh rung động và biến mất. Còn
có kiểu người khác, người nghe, những cũng chỉ tạm thời mà thôi -
họ nghe qua tai này và nó lại đi ra thế giới qua tai kia. Có vài linh
hồn, tất nhiên, những người nghe qua tai và nó đạt tới trái tim."
Và Thượng đế nói, "Bayazid này, ta đã đem con tới đống sọ này chỉ
để giúp con nhớ điều đó khi con nói với mọi người. Chỉ nói với
những người nhận bất kì điều gì con nói vào tim họ - bằng không thì
đừng phí sức lực con, và đừng phí thời gian. Cuộc sống của con là
quí giá: con có thông điệp cần chuyển giao."
Một ngày nào đó tôi cũng hiểu ra - không phải bởi việc đi ra nghĩa
địa và bắt gặp đống sọ đâu, mà bởi việc nhìn vào những người đang
sống. Có ba kiểu người; Bayazid đúng rồi. Câu chuyện này có thể
đúng hay không đúng; điều đó chẳng liên quan. Tôi đã nhìn vào
hàng nghìn người, và tôi thấy rằng chỉ vài người có đó mới là những
người sẽ nhận hạt mầm này vào tim, người sẽ trở thành mảnh đất