Cô ấy nói, "Nó đắng thế, anh Mulla."
Mulla nói, "Em xem đấy! Và em bao giờ cũng cho rằng anh hưởng
thú. Nó là bài tập luyện lớn lao; không dễ đâu!"
Khi bạn bắt đầu bất kì cái gì mới, bạn đều phải học nếm. Và tất
nhiên nếm đau đớn thì đắng rồi. Nhưng một khi bạn đã học được
nó, nó đem sắc bén và chói sáng thế tới cho bạn. Nó rũ mọi bụi
bặm, mọi ngẩn ngơ và buồn ngủ khỏi bạn. Nó làm cho bạn lưu tâm
đầy đủ tới mức không cái gì khác có thể làm cho bạn lưu tâm được
như vậy. Trong đau đớn bạn có thể mang tính thiền nhiều hơn trong
vui thích. Vui thích làm cho phân tán hơn. Vui thích nhấn chìm bạn.
Trong vui thích bạn bỏ quên ý thức. Vui thích có khuynh hướng làm
cho bạn thành vô thức; vui thích là một loại quên lãng, quên khuấy.
Đau đớn có tính hồi tưởng: bạn không thể quên được nỗi đau.
Bạn đã không quan sát sao? - bất kì khi nào bạn đang đau bạn đều
nhớ tới Thượng đế, khi bạn hạnh phúc và trong vui thích bạn chẳng
bao giờ nhớ. Ai bận tâm? Thực tế, khi bạn đang trong vui thích bạn
quên bản thân mình, bạn quên Thượng đế, bạn quên mọi thứ. Mọi
sự diễn ra tốt đẹp thế...
Nhưng trong đau đớn, bạn nhớ tới Thượng đế.
Cho nên đau đớn có thể trở thành năng lượng rất sáng tạo; nó có
thể trở thành việc hồi tưởng về Thượng đế. Nó có thể trở thành lời
cầu nguyện, nó có thể trở thành việc thiền, nó có thể trở thành nhận
biết.
Tôi dạy cái gì? Tôi dạy: khi đau có đó, dùng nó như nhận biết, như
thiền, như việc làm sắc bén linh hồn. Và khi vui thích có đó, thế thì
dùng nó như việc nhận chìm, như việc quên lãng. Cả hai cách đều
đạt tới Thượng đế. Một cách là nhớ tới bản thân mình một cách toàn
bộ, và một cách là quên bản thân mình toàn bộ. Và đau đớn và vui
thích cả hai đều có thể được dùng, nhưng để dùng chúng bạn phải
rất, rất thông minh. Điều tôi đang dạy không phải là cách thức của
người ngu; điều tôi đang dạy là cách thức của người thông minh, trí
tuệ. Bất kì cái gì Thượng đế cho bạn, cố tìm ra cách sử dụng nó,
theo cách nó trở thành tình huống trưởng thành sáng tạo cho bạn.
Câu hỏi thứ hai
