Phương Bắc có giai nhân,
Tuyệt thế mà độc lập.
Liếc nhìn thành quách đổ,
Ngoảnh đầu quốc gia vong.
Ai không biết, khuynh thành và khuynh quốc.
Giai nhân khó gặp lại!
Điển cố:
Phương bắc có người đẹp, người đẹp này chính là Lý Phu nhân, người
em gái ruột của Lý Diên Niên. Sách Hán thư phần Lý phu nhân truyện chép
thì Lý Phu nhân sinh và mất vào khoảng Thế kỷ thứ 2 Trước Công Nguyên,
quê quán ở Trung Sơn nay là Định Châu thuộc tỉnh Hà Bắc. Lý Phu nhân
có tài ca múa, giỏi âm luật. văn chương thi phú và là một trang giai nhân
tuyệt thế.
Một hôm, Hán Vũ đế ( Lưu Triệt) nghe Lý Diên Niên hát bài Giai
Nhân Ca thì hỏi trên đời này có người đẹp đến như vậy sao. Bình Dương
Công Chúa đứng ở bên cạnh nói là em gái của Lý Diên Niên, nhà vua hỏi
lại thì Lý Diên Niên cũng xác nhận đó là em gái của mình. Trước vẻ đẹp và
tài sắc của Lý Phu Nhân nhà vua hoàn toàn mê mẩn, phong làm Phu nhân,
sau này được phong làm Hiến Vũ hoàng hậu.
Bài ca này không rõ do Lý Diên Niên sáng tác hay là một bài dân ca
do ông sưu tập. Sau Nhạc phủ thi tập xếp bài này vào Tạp ca dao từ với tên
Lý Diên Niên ca
李延年歌.
Từ bài ca này mà đời sau thường dùng chữ "khuynh quốc khuynh
thành" (nghiêng nước nghiêng thành) để chỉ những tuyệt thế giai nhân. Bài
