Dù có những sự tương đồng đáng ngạc nhiên như vậy, nhưng chế độ
của hai vị lãnh đạo đã tạo ra những tương phản rất lớn trong kết quả
chính trị-kinh tế: công nghiệp hóa nhanh chóng ở Hàn Quốc và tình
trạng bóc lột khủng khiếp về mặt kinh tế ở Philippin. “Hơn hẳn bất cứ
nhân vật chính trị nào khác,” các sử gia đầu ngành kết luận, “Park...
định hình nền kinh tế chính trị Hàn Quốc hiện đại, và những di sản của
ông để lại đều vừa đáng ngưỡng mộ vừa kinh hoàng.” Đánh giá dành
cho Marcos bởi người ủng hộ lớn nhất trước đây của ông cho thấy một
câu chuyện hoàn toàn khác: “Ông tin rằng ông có thể định hướng cho
xã hội... mà vẫn vơ vét xã hội.” Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế,
Marcos là nhà cai trị vơ vét thành công thứ hai trong lịch sử, cướp
khoảng 5-10 tỷ đô-la Mỹ trong hai thập niên ở dinh tổng thống.
Những kết quả tương phản cao độ này được lý giải như thế nào? Bài
phân tích bên dưới cho thấy tầm quan trọng của cả cấu trúc và tác
nhân. Một mặt, Park có lợi thế từ một số điều kiên tiên quyết rất phù
hợp với các kết quả phát triển tích cực. Chế độ độc tài của ông thừa
hưởng và nuôi dưỡng bộ máy quan liêu dân sự và quân sự được thể
chế hóa hơn rất nhiều so với chế độ độc tài của Marcos. Có thể quan
sát thấy trong chế độ của Park, có một sự kết hợp đầy nghịch lý giữa
thể chế hóa và cá nhân hóa; mặt khác, Marcos thừa kế và nuôi dưỡng
một bộ máy quan liêu hoàn toàn mang tính chuyên quyền. Ngoài ra,
các mối quan hệ nhà nước-xã hội ở Hàn Quốc và Philippin - ở nhiều
thời điểm thời thực dân và hậu thực dân — có thể được xem là hình
ảnh đảo ngược của nhau. Nói chung, vốn từ rất lâu, nhà nước Hàn
Quốc chỉ đối mặt với các lực lượng đối kháng yếu trong xã hội. Tầng
lớp quý tộc chính trị-kinh tế thống trị của Philippin, ngược lại, về mặt
lịch sử cho thấy đặc biệt có khả năng cướp bóc của nhà nước và chống
lại những thách thức từ bên dưới.
Những điều khác biệt trong bản chất các cơ quan nhà nước và các
quan hệ nhà nước-xã hội rất quan trọng nhưng không bao giờ là tất cả.
Cũng cần phải xét đến những khác biệt cá nhân trọng yếu của hai vị
