gắn cửa. Bọn Đức và lũ Polizei kéo những tù nhân chân đất mình trần từ
boongke ra, dùng báng súng tống họ vào trong thùng xe. Toàn bộ tù nhân
trong trại đứng cạnh hàng rào thép gai, mắt dõi xem chiếc xe tải đi về
hướng nào. Nếu nó đi về phía trái thì sẽ tới Molodechno, tới nhà tù. Nếu nó
đi về phía phải thì là tới khu rừng. Những người Tatar ở nhà giam cạnh
chúng tôi kể qua lưới kẽm gai rằng họ thường bị đưa tới khu rừng đào
những hố lớn để chôn người chết. Nếu chiếc xe tải đi tới khu rừng, khói từ
máy xe sẽ được phun thẳng vào thùng chứa tù nhân. Khi xe tải tới nơi, mọi
người trên xe đều đã chết. Họ mau chóng được ném vào hố chôn và lấp đất
vội vã. Những người Tatar cũng kể rằng xảy ra vài trường hợp vẫn còn tù
nhân sống sót khi được kéo khỏi xe tải, nhưng cuối cùng vẫn bị chôn sống
với những người chết. Do đó, tên Sonderfuerer tự quyết định rằng ai sẽ bị
giết ngay lập tức trong chiếc xe giết người ấy và ai phải được đưa tới nhà tù
để thẩm vấn và tra tấn tiếp. Ở đấy có một tên mặc đồng phục Đức làm phuÏ
tá cho thằng Sonderfuerer. Hắn là loại người luôn luôn kín đáo, nhút nhát,
rất lịch sự với tù nhân và nói tiếng Nga rất giỏi. Tôi nghe đồn rằng hắn là
một trong những người Đức từng sống ở Liên Xô trước chiến tranh, từng là
công dân Xô viết. Có lẽ hắn tự xấu hổ với bản thân vì tất cả những gì đang
diễn ra trong trại tù.
Nếu trong những trại trước đấy giữa chúng tôi có nổ ra những cuộc
tranh luận chính trị gay gắt thì tại trại Lesnaya mọi người đều trở nên kín
tiếng. Thậm chí những người từng chỉ trích Liên bang Xô viết nay cũng im
lặng. Tất cả chúng tôi đều thấy rõ một thực tế đang đe dọa mạng sống của
mình, thần chết đang lôi chúng tôi đi dần dần từng người một, không cần
đếm xỉa gì tới vấn đề mà anh ta đang tranh cãi. Hắn là một tên “khiêu
khích” và thế là đã đủ để người đó bị đưa vào trong boongke và xa hơn nữa
là về thế giới bên kia. Khi trại giam trở nên hoàn toàn câm lặng, thằng
Sonderfuerer nghĩ ra một kế mới để bắt mọi người phải nói. Vài kẻ khiêu
khích lại gần một người trong khu nhà giam sĩ quan và đưa ra một câu hỏi
có vẻ thân mật: “Chúng ta đã thực sự thua trong cuộc chiến này sao? Nước
