đáo.” Đấy là cái gì: là sự mỉa mai hay sự ngu ngốc của một đế quốc? Đấy
đúng là thứ thức ăn tinh thần phù hợp với một người Đức trung bình.
Dù thực phẩm được phát cho chúng tôi rất tệ, nó vẫn có chút giá trị, do
chúng tôi được xếp vào hạng lao động nặng. Tất cả chúng tôi đều sợ bị ốm,
nếu ốm chúng tôi sẽ bị đưa về trại trung tâm Stalag 5a ở Ludwigsburg, nơi
tù nhân bị bỏ cho chết đói. Đấy là lý do tại sao nếu bị bệnh thì chúng tôi
phải giấu đi. Sau khi hồi phục rất có thể sẽ phải đi làm việc ở một chỗ nào
khác – vào hầm mỏ hay trong các xí nghiệp quân sự, nơi tù nhân bị xử bắn
chỉ vì những lý do vụn vặt nhất. Nhưng thậm chí chỉ với một lượng thực
phẩm ít ỏi và lao động nặng chúng tôi cũng vẫn phải làm việc hết sức lực
của mình. Có vài người không chịu nổi, họ bị đưa đi và thay bằng những tù
nhân mới. Những người trở về từ bệnh viện kể cho chúng tôi câu chuyện về
“toà án binh bí mật”, đi thu thập thông tin từ những tù nhân ốm mới nhập
viện về bọn cảnh binh, bọn phản bội và tất cả những kẻ cộng tác với quân
Đức. Nếu có một kẻ như thế phải vào bệnh viện, “toà án binh” sẽ tổ chức
một cuộc xét xử. Những kẻ bị chứng minh là có tội sẽ bị xử theo một kiểu
khủng khiếp: nhiều người sẽ tóm lấy nạn nhân, bẻ cong người anh ta lại
đến mức đầu chạm tới chân, rồi ném anh ta trong tình trạng như thế xuống
sàn bê tông. Cách đó sẽ làm gẫy xương sống, xương cụt và gây ra những
đau đớn khủng khiếp thường xuyên, cũng có thể gây liệt chi. Một người
cũng có thể thành người què. Anh ta sẽ không còn đi được nữa mà chỉ có
thể bò trườn. Đó thật là một câu hỏi phức tạp, rằng cái “tòa án binh” ấy về
mặt đạo đức có quyền làm như vậy hayu3
Giữ gìn được trong một thời gian dài, nhưng cuối cùng cũng tới lượt
tôi. Do điều kiện dinh dưỡng kém nên tay tôi bị nổi mụn nhọt. Tôi hỏi chỉ
huy nhóm lính canh, một tên hạ sĩ, xin đưa tôi tới khám bác sĩ. Vào một
sáng, khi toàn trại bỏ đi làm việc, một tay lính gác già tốt bụng cầm súng
dẫn tôi tới chỗ bác sĩ. Bác sĩ là người địa phương và rất ít khi mặc bộ đồng
phục bác sĩ quân y của mình. Ông ta thường nhận bệnh nhân tại nhà mình,
tại đó ông có một căn phòng dành riêng để khám. Hai tên lính Đức đã tới
