nghe được một lính Đức nói với bạn của hắn: “Hãy đưa chúng nó cái thứ
rác rưởi kia của Goebbels đi cho rồi!”
Tuy nhiên, vào nửa cuối cuộc chiến tranh những tờ báo trên bắt đầu
cho in những bài viết khách quan hơn và chúng tôi có thể đọc thấy những
ẩn ý đằng sau nội dung của nó. Có lẽ đã xuất hiện những người từng sống
dưới thời Xô viết đồng ý làm việc cho tờ báo ấy. Ví dụ, họ đưa ra một bài
phóng sự về diễn biến của cuộc chiến, trong đó mô tả rõ rệt là bọn Đức đã
thất bại trên tất cả các mặt trận. Nhưng để nguỵ trang, bài báo thường kết
thúc bởi một lời tuyên bố hoàn toàn lố bịch rằng chiến thắng của vũ khí
Đức là điều hiển nhiên. Khi quốc ca mới của Liên bang Xô viết xuất hiện,
tờ báo ấy in một bài phóng sự chỉ trích, nhưng lại đăng cả lời bài hát mà khi
ấy đối với chúng tôi là hết sức quan trọng. Đáng tiếc thay, khi ấy chúng tôi
lại không biết được giai điệu của nó. Họ cũng đăng bài thơ “Đợi anh về”
của Simonov. Một bài báo còn thông tin cho chúng tôi rằng binh lính Xô
viết không bắt bọn Vlasov làm tù binh mà xử bắn chúng ngay tại chiến
trường. Đó là một thông điệp rõ ràng cho những ai sắp sửa đi phục vụ cho
ROA. Tất nhiên, những thông tin ủng hộ Xô viết như thế là rất hiếm giữa
một lượng lớn những lời lẽ dối trá và chống Xô viết, nhưng chúng vẫn tồn
tại và chúng tôi vẫn cố gắng tìm kiếm chúng. Khi thần chiến tranh đã quay
lưng lại với bọn Đức trên mặt trận phía Đông, hầu hết các đơn vị của ROA
bắt đầu tìm cách đầu hàng quân đội Xô viết. Do đó, bọn Đức tái bố trí
chúng ở mặt trận phía Tây để chống lại quân Mỹ. Thậm chí chúng còn thiết
lập các đơn vị chặn hậu lấy từ những người của ROA để ngăn chặn binh
lính Đức rút lui. Tôi sẽ đề cập tới điều này ở đoạn sau.
Những tờ báo của Đức viết khá trung thực về tất cả những thay đổi
ngoài mặt trận, đưa ra những bình luận rõ ràng về những thay đổi đó.
Chúng tôi bị cấm không được giữ và đọc báo chí của Đức. Nhưng chúng
tôi vẫn tìm cách “xoay sở” được. Hành khách trên những chuyến tàu đi
ngang qua thường vứt báo ra ngoài cửa sổ. Chúng tôi nhặt chúng lên, giấu
dưới quần áo của mình và mang về khu trại. Tới buổi chiều tôi bí mật dịch
