Song, du lịch luôn phải đi đôi với việc bảo vệ các di
sản ấy cho hôm nay và mai sau.
Nhiều thắng cảnh được hình thành từ hàng trăm triệu
năm trên các vùng đá vôi cacxtơ. Những thắng cảnh núi
non, hang động cacxtơ ấy thường rất nhạy cảm với tác
động bên ngoài. Như ta đã biết, tượng nàng Tô Thị cũng
như hòn Phụ trong hai hòn Phụ Tử bị gió xô, sóng đánh
bỗng chốc đổ sụp. Hồ Thang Hen vốn là một con sông
ngầm bị sụp trần động mà thành. Dự án xây dựng cáp treo
lên động Sơn Đoòng với dụng ý phục vụ đông đảo người
dân được ngắm cảnh "thiên đường" nơi trần thế, đồng
thời góp phần làm giàu cho địa phương. Nhưng dự án này
bị phản đối, bởi vì những tuyến cáp treo ấy khi vận hành
rất dễ gây ra xung động làm sập đổ những kết cấu mong
manh của đá.
Ngoài ra, do trình độ hưởng thụ văn hóa chưa cao,
một bộ phận không nhỏ còn kém ý thức giữ gìn, bảo vệ
môi trường. Chẳng hạn, chỉ cần có người vứt bỏ một vỏ lon
nước ngọt xuống hố cacxtơ thì khó mà thu lượm được. Hay
ai đó cũng muốn "sưư tầm" cho mình một viên ngọc động
thì chẳng mấy chốc số lượng ngọc động quý giá sẽ chẳng
còn. Ngay cả việc rọi đèn chụp ảnh cũng làm cho màu sắc
của hang động mất đi vẻ lung linh.
Lại có những người thích vạch lên vách hang động tên
mình để "lưu danh". Tại Bãi đá cổ Sa Pa, trên các hòn đá
xưa có những kí hiệu kì lạ mà các nhà khoa học đang tìm
188
