Còn đạo diễn Karmen thì tôi cũng tìm được mấy dòng tiểu sử ngắn
ngủi: ”Roman Karmen Lazarovich sinh ngày 29 tháng 11 năm 1906 tại
Odessa. Ông được trao giải Oscar năm 1943 với bộ phim tài liệu Thất Bại
Của Quân Đức Ở Ngoại Ô Matxcơva. Sau đó ông làm bộ phim sử thi dài
12 tập mang tên Cuộc Chiến Tranh Vệ Quốc Vĩ Đại. Bộ phim này đã đưa
tên tuổi của Karmen lên hàng những nhà làm phim tài liệu vĩ đại nhất thế
kỷ 20.”
Tháng Chín năm 2001 tôi đến nước Nga để tìm một chút âm vang của
Shostakovich.
Nhưng nước Nga lại có quá nhiều thứ bất ngờ.
NGÀY 5 THÁNG 9 NĂM 2001
Khởi hành từ Seoul, chúng tôi đến Matxcơva sau một chuyến bay dài
mệt mỏi. Sân bay tên gì vậy? Serechavo, sân bay quốc tế của thủ đô nước
Nga đây sao? Tôi tưởng mình đang ở phi trường Tân Sơn Nhất. Chật hẹp.
Đông nghẹt người. Chen lấn. Ồn ào.
Trời âm u. Không có ý niệm về thời gian. Mấy giờ vậy? Không ai biết.
Đồng hồ chúng tôi đang chỉ giờ của Seoul. Trời ơi! Làm sao có thể làm thủ
tục nhập cảnh giữa một rừng người hỗn độn như vậy? Không biết người
của đại sứ quán Việt Nam đã đến chưa? Làm sao có thể nhận ra nhau giữa
cái đống hổ lốn này?
Tôi chạy đi tìm cái đồng hồ treo tường. Trong tất cả các sảnh của sân
bay không có chỗ nào treo đồng hồ. Tôi hỏi một ông già da trắng:
-What time is it, please?
Ông ta không hiểu. Một cô tiếp viên hàng không ở đàng kia đi lại:
-What time, ma’am?
