hoảng loạn và tách khỏi USD. Không ai biết đâu là điểm dừng mặc dù cả hai đều
có điểm dừng.
Có thể chiến lược xuất khẩu sang Hoa Kỳ để kinh tế thế giới tiến lên sẽ thành
công. Nhưng có thể là không. Điều gì sẽ xảy ra nếu không thành công?
Mối đe dọa lớn nhất đối với sự thịnh vượng toàn thế giới không phải từ sự trì
trệ của Hoa Kỳ mà là từ giảm phát (thiểu phát). Một khi đã bắt đầu, sự giảm phát
có hệ thống chắc chắn đảm bảo GDP tăng trưởng âm. Trong thế kỷ trước không
một nước nào có thể kết hợp giảm phát với tăng trưởng. Kinh nghiệm lịch sử
cũng cho thấy rằng một khi đã bắt đầu thì cũng rất khó để chặn đứng giảm phát.
Trong khi chưa nhìn thấy một sự giảm giá rộng rãi kể từ những năm 1930,
nhưng người ta có thể ngửi được mùi giảm phát trong không khí. Tại Nhật Bản,
chỉ số giá sản xuất đã là số âm trong một thời gian rồi – giảm từ 2 đến 4% trong
hai năm qua. Trên thế giới, giá năng lượng và nguyên liệu đặc biệt giảm mạnh.
Giá bán cũng giảm nhiều trong một số ngành công nghiệp như vi điện tử chẳng
hạn.
Tại Hoa Kỳ, tỷ lệ lạm phát ghi nhận được vẫn còn là số dương mặc dù những
chỉ số giá quan trọng của Hoa Kỳ (chỉ số giá sản xuất, chỉ số giá tiêu dùng và chỉ
số điều chỉnh giảm phát đối với GDP) đã có nhiều tháng và thậm chí liên tục
nhiều tháng có giá giảm xuống. Nhưng những chỉ số này được biết là thổi phồng
lạm phát và không đánh giá đúng mức giảm phát. Một ủy ban quốc gia (Ủy ban
Boskin) báo cáo rằng do đánh giá thấp tổng thể việc cải thiện chất lượng làm cho
chỉ số giá của Hoa Kỳ phóng đại lạm phát từ 1 đến 3%. Chủ tịch của Hội đồng
Dự trữ Liên bang, ông Alan Greenspan đồng ý.
Nhưng nếu muốn hiểu rõ điều gì đang xảy ra trong thế giới kinh doanh bình
thường, cũng cần phải loại các phí tổn về chăm sóc sức khoẻ ra khỏi các chỉ số.
Phí tổn chăm sóc sức khỏe che giấu sự thật về giá đối với các doanh nghiệp bình
thường. Trong khu vực chăm sóc sức khỏe, những phương pháp chữa trị mới, đắt
tiền làm tăng chi phí và giá. Trong nhiều trường hợp, không có điều chỉnh về chỉ
số giá đối với những cải thiện về chất lượng chăm sóc sức khỏe mà những
phương pháp chữa trị mới mang lại. Nhưng cho dù không có những cải thiện về
chất lượng, chăm sóc sức khỏe cũng không phải là một phần tiêu biểu, không liên
quan, tách rời khỏi nền kinh tế. Chăm sóc sức khỏe có thể chịu lạm phát trong khi
phần còn lại của nền kinh tế lại giảm phát. Nếu trừ phần lạm phát do chăm sóc
