Bà lão ra, Kuzmin ngồi xuống chiếc đi-văng tựa gỗ. Chàng do dự khi
móc túi lấy thuốc hút. Chàng bối rối và nỗi bối rối khó hiểu ấy làm chàng
tức giận. Cái cảm giác bao giờ cũng có khi ta ban đêm vào nhà người khác,
bước vào một cuộc sống không phải là của ta, đầy bí mật và những điều khó
hiểu, xâm chiếm tâm hồn chàng. Cuộc sống ấy giống như một cuốn sách bỏ
quên trên bàn ở trang sáu mươi lăm nào đó. Kuzmin nhìn vào trang giấy ấy
và cố đoán xem cuốn sách nói về chuyện gì, có gì bên trong?
Ở trên bàn có một cuốn sách ngỏ thực. Kuzmin đứng dậy cúi xuống và
vừa lắng nghe tiếng thì thào vội vã bên kia cánh cửa và tiếng áo phụ nữ sột
soạt, vừa đọc thầm những dòng chữ chàng quên bẵng từ lâu:
Cái không thể đã thành có thể
Con đường dài hóa dễ với ta
Nhọc nhằn chi mấy cũng qua
Cuối đường tìm kiếm khi ta thấy nàng
Kuzmin ngẩng đầu lên, nhìn quanh. Căn phòng thấp và ấm áp một lần
nữa lại làm chàng muốn ở lại tỉnh lỵ này.
Căn phòng với ngọn đèn treo trên bàn ăn, chụp đèn trắng đục, đôi sừng
tuần lộc đóng trên bức tranh vẽ con chó bên giường bệnh một em bé gái, có
một thứ ấm cũng đặc biệt vô tả. Những căn phòng như thế bao giờ cũng làm
ta phải mỉm cười bởi mọi vật ở đó đều cổ lỗ, từ lâu ta đã lãng quên.
Mọi vật chung quanh, đến cái gạt tàn bằng vỏ ốc màu hồng đều chứng
tỏ một cuộc sống dài và bình thường làm cho Kuzmin lại nghĩ rằng giá
chàng được ở lại đây và sống như những người chủ ngôi nhà cũ kỹ này đã
sống một cuộc sống không vội vã, làm rồi nghỉ ngơi, xuân rồi lại đông và
những ngày nắng ngày mưa xen kẽ. Nhưng bên cạnh các đồ vật cũ kỹ, trong
phòng còn có những thứ khác. Trên bàn cắm một bó hoa đồng nội: hoa cúc,
hoa phế hình, hoa thanh lung trà dại. Hoa chắc vừa mới hái. Chiếc kéo và
những cành hoa bị cắt bỏ nằm trên khăn bàn. Và bên cạnh là tập thơ “Con
