LỜI NÓI ÐẦU
Cho lần xuất bản thứ ba (2017)
Nhân dịp tái bản tập sách Lão Tử – Đạo Đức Kinh này, cùng với một số
các tập sách mang tính triết học khác, vào giữa những thập niên đầu thế kỷ
21, chúng tôi nhận thấy như có một lời gửi gắm phát xuất từ bối cảnh lịch
sử tư tưởng chúng ta đang sinh sống.
Trong những thập niên giữa thế kỷ 20 và 21, chúng ta đã được chứng
kiến sự kiện bức tường Berlin sụp đổ, cũng như những bức tường ý thức hệ
giữa Đông Âu và Tây Âu được hạ xuống. Cũng trong thời gian này, chúng
ta lại cũng đã được nhìn thấy cuộc “Cách mạng hoa Nhài” ở Tunisia cũng
như những cuộc “Cách mạng màu” tại các nước Ả Rập ở miền Cận Đông
bùng nổ. Và cũng chính trong những thời gian này, lại đã xuất hiện một tư
trào triết học mới mang tên “Triết học liên văn hóa” , với rất nhiều tư liệu
được xuất bản, nhiều cuộc hội nghị thảo luận được tổ chức, có hai trung
tâm mang tên “Hội Triết học liên văn hóa”, một ở Köln (Đức) và một ở
Wien (Áo), cùng với tạp chí “Triết học liên văn hóa” được xuất bản dưới
dạng in giấy và dạng diễn đàn online. (Xem thêm chi tiết: Lưu Hồng
Khanh, Triết Học Nhập Môn – Một Dẫn nhập cơ bản và thực nghiệm ;
chương ba: Triết Học Liên Văn Hóa; tái bản 2017).
Những biến cố nói trên cho thấy, ý thức hệ Âu tâm (lấy châu Âu hay
phương Tây làm trung tâm) không những trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội
và chính trị, mà cả trong các lĩnh vực tư tưởng và triết học, nay đã được đặt
thành vấn đề, và đã đưa tới nhận định về một “Thời trục” mở rộng về thời
gian cũng như về các vùng miền văn hóa khai minh (Plott 1979), tiếp nối
luận thuyết “Thời trục” (“Achsenzeit”) của Karl Jaspers (1988 [1949]) đã
đưa ra để chỉ sự khai minh của văn hóa nhân loại trong các vùng miền Ấn