Khi Đức Phật bát-niết-bàn, nhiều loại đệ tử khác nhau đã có những cảm giác
khác nhau. Có những đệ tử đã giác ngộ giáo pháp, nên khi họ nhìn Đức Phật bát
niết-bàn, họ vui vẻ nghĩ rằng: “Đức Phật đã khéo đi, bậc Thiện Thệ, Phật đã đi
đến bình an”. Nhưng đối với những đệ tử chưa giác ngộ giáo pháp, vẫn còn
những ô nhiễm trong tâm, thì lại nghĩ rằng: “Đức Phật chết rồi! Giờ ai sẽ chỉ dạy
cho chúng ta đây? Người để chúng ta kính lạy bây giờ đã mất”. Họ khóc than và
chảy nước mắt. Thật tệ hại, họ khóc lóc vì Đức Phật, giống như một đám người
mất cha. Họ suy nghĩ như kẻ khờ, họ sợ rồi chẳng có ai để chỉ dạy cho họ. Nhưng
những người thức tỉnh thì hiểu rõ Đức Phật chính là Giáo Pháp này Phật đã dạy
cho chúng ta. Mặc dù Phật đã đi xa, nhưng giáo lý của Người vẫn còn đây. Do
vậy, tinh thần tu hành của họ vẫn mạnh mẽ, vì họ đâu bị thiếu đi phương tiện để
tu tập, vì họ hiểu Đức Phật không chết, Giáo Pháp vẫn còn đây.
Chúng ta có thể thấy rằng chẳng có gì có thể giúp người ta giải trừ hết
những phiền não, đau đớn và khó khổ trên thế gian. Người đời trên thế gian vẫn
đang tranh đấu, chiến đấu, đau khổ và chết chóc khắp nơi bằng những kiếp sống
vô minh, không bao giờ nhìn thấy ánh sáng giúp giải thoát, bởi vì họ chẳng bao
giờ thử bước đi trên con đường đạo đích thực. Vì vậy, chúng ta hãy cố gắng hết
sức dành trọn tâm và thân này của chúng ta vào việc khám phá sự thật về tâm linh
và đức hạnh, vào việc trở thành một chúng sinh thực thụ sống theo giáo pháp.
Chúng ta không cần nhìn ngó người khác, không cần chê trách người thiếu đức
hạnh. Ngay cả khi những người thân yêu nhất của chúng ta cũng không chịu tu
học gì cả, chúng ta cứ tu học trước cho chúng ta. (Không cần phải chờ có ai tu
học chung, đồng tình, ủng hộ hay khen ngợi thì chúng ta mới tu học). Trước khi
chúng ta nói hay buồn lo về những nhược điểm của người khác, chúng ta cứ tự lo
tu tập cho chính mình, ngay từ bây giờ.
Ngoài Giáo Pháp ra, không có gì có thể mang lại sự bình an và hạnh phúc
đích thực trên thế gian này. Ngoài Giáo Pháp, chỉ có sự đấu tranh, được mất,
ghen tỵ và ác ý. Ngược lại, người bước vào Giáo Pháp buông bỏ tất cả mọi thứ và
trải rộng lòng từ bi. Sống với Giáo Pháp được một chút cũng mang lại lợi lạc cho
mình. Khi một người có những đức tính sống như vậy, con đường của Phật sẽ nở
hoa kết quả.
