45
Hai Mặt Của Hiện Thực
Trong đời chúng ta có hai khả năng: hưởng lạc trên thế gian và vượt lên
khỏi thế gian. (Thế tục và siêu thế). Phật là người đã tự mình có thể giải thoát
khỏi thế gian và vì vậy đã nhận ra con đường giải thoát tâm linh.
Tương tự, có hai loại hiểu biết: sự hiểu biết thế tục và sự hiểu biết về tâm
linh, đó là trí tuệ đích thực. Nếu chúng ta chưa tu tập và huấn luyện bản thân, thì
dù chúng ta có được hiểu biết gì, đó cũng chỉ kiến thức thế tục, và loại kiến thức
đó không giúp giải thoát chúng ta.
Hãy suy nghĩ và nhìn kỹ về điều này! Đức Phật nói rằng mọi thứ trên thế
gian làm quay cuồng điên đảo thế gian. Nếu chạy theo thế gian, tâm sẽ bị dính
mắc và điên đảo theo thế gian, nó tự làm ô nhiễm nó theo mọi hướng, chẳng bao
giờ hài lòng hay bình an. Người thế tục luôn luôn tìm kiếm đủ thứ, đó là những
người chẳng bao giờ thấy đủ. Kiến thức phàm tục thực sự chỉ là sự si mê vô
minh; nó không phải là loại kiến thức với sự hiểu biết rõ ràng và đúng đắn (chánh
kiến), do vậy nó chẳng đi đến đâu (về mặt giải thoát). Loại kiến thức đó chỉ dùng
cho việc sinh tồn, chỉ để xoay sở những mục tiêu phàm tục như tích cóp của cải,
để làm ra tiền bạc, để đạt đến chức vị, bằng cấp, danh vọng, để được khen ngợi
và được hưởng dục lạc; đó chỉ là một đống si mê và vô minh cứ thúc giục chúng
ta lăng xả vào đời sống phàm tục liên tục và liên tục.
Ngay khi chúng ta đạt được thứ gì, lập tức có mặt sự ghen tỵ, lo lắng và ích
kỷ. Và khi chúng ta cảm thấy bị đe dọa và không thể phòng hộ bằng tay chân,
chúng ta dùng tâm trí để chế tạo ra đủ loại dụng cụ, vũ khí và thậm chí bom
nguyên tử, đạn hạt nhân, chỉ để tàn sát lẫn nhau. Tại sao nhân loại chúng ta lại rơi
vào cái vòng lẩn quẩn và khó khổ và bế tắc như vậy?
Đó là đường lối của thế gian. Thế gian cứ quay cuồng vì si mê, dục vọng và
tranh chấp. Phật đã nói nếu ai cứ chạy theo thế gian quay cuồng thì chẳng biết khi
nào mới kết thúc khổ đau.
