Vậy cũng tốt. Đó là cách luyện tập tâm có ích. Nếu thầy đã có trí tuệ, thầy sẽ
không bị dính mắc hay tham đắm vào những tầng thiền định đó. Điều này cũng
giống như cái sự muốn ngồi thiền tập lâu hơn vậy. Điều đó cũng tốt, nhưng việc
thiền tập là khác với tư thế, nó không phải phụ thuộc vào một tư thế ngồi hay tư
thế nào. Vấn đề cốt lõi là phải nhìn vào tâm. Chỗ này mới là trí tuệ. Khi ta đã
quán xét tâm và hiểu được tâm, thì ta có trí tuệ để hiểu được những giới hạn của
thiền định, hoặc của kinh sách nói chung. Nếu thầy đã tu tập lâu và đã hiểu rõ về
sự không-dính-chấp, thì thầy có thể quay lại với kinh sách (đọc lại, coi lại, ôn
lại). Lúc đó những kinh sách giống như những món tráng miệng ngọt ngào.
Chúng có thể giúp thầy để thầy chỉ dạy giáo lý lại cho những người khác một
cách bài bản hơn. Hoặc thầy có thể quay lại tu tập các tầng thiền định (như đã
từng tu qua trước kia). Thầy có trí tuệ để biết không nên dính mắc hay tham đắm
vào bất kỳ thứ gì. Như vậy là ổn.
Hỏi:
Thưa thầy, thầy có thể nói lại một số điểm chính mà thầy đã giảng cho
chúng con trong mấy buổi hôm nay?
Trả lời:
Chúng ta phải quán xét về chính mình. Biết mình là ai. Biết thân này và tâm
này bằng cách chỉ cần quán xét. Khi ngồi, khi ngủ, khi ăn, ta biết những giới hạn
(kiêng cữ, kiềm chế) của mình. Dùng trí tuệ. Tu hành không phải để đắc đạt được
cái gì. Chỉ cần biết chánh niệm về mỗi mọi thứ đang diễn ra là gì. Toàn bộ sự
thiền tập của chúng ta là nhìn trực chỉ vào cái tâm của mình.
Chúng ta sẽ nhìn thấy khổ, thấy nguyên nhân khổ, và sự chấm dứt khổ.
Nhưng chúng ta phải có kiên-nhẫn; có nhiều sự chịu khó và kiên nhẫn. Dần dần,
tiệm tiến, rồi ta sẽ học được. Phật đã dạy các đệ tử nên ở tu học với sư thầy ít
nhất năm năm. Người tu phải biết học những giá trị của sự cho đi (bố thí), của
tính kiên nhẫn và của sự tận tâm, hết lòng vì tu tập.
Đừng tu tập một cách quá khắc khe, khuôn khổ. Đừng dính chấp vào những
nghi thức khuôn khổ bề ngoài. Quán xét về người khác là không tốt. Chỉ cần tự
nhiên và đơn thuần quan sát mọi sự của mình. Những giới luật Tỳ Kheo và những
thanh quy thiền môn ở đây là rất quan trọng. Chúng tạo ra một môi trường giản dị
