Hỏi:
Đôi lúc con cảm thấy dường như từ khi con trở thành một Tỳ kheo con càng
có thêm nhiều khó khăn và khổ sở? Hay đi tu là phải gặp khó khổ?
Trả lời:
Tôi biết một số các thầy ở đây xuất tân từ nơi có nhiều tiện nghi ăn ở và
nhiều sự tự do bên ngoài. Nếu so với những điều kiện tiện nghi đó thì ở đây các
thầy như đang sống trong điều kiện khắc khổ. Rồi trong việc tu hành, tôi lại bắt
các thầy phải ngồi và đợi hàng nhiều giờ. Thức ăn thì khác với mọi thứ được ăn ở
nhà mình. Nhưng mọi người đều phải cố trải qua những thứ ở đây. Đây là sự khổ
dẫn đến mục tiêu chấm dứt khổ. Đây là cách chúng ta tu học. Khi các thầy thấy
bực tức và thấy tiếc cho bản thân mình, thì đó là cơ hội để học hiểu tâm mình.
Phật đã gọi chính những ô nhiễm là những người thầy của chúng ta.
Tất cả các học trò ở đây đều giống như con cháu của tôi. Tôi chỉ có lòng từ
bi và sự tốt lành là ở trong tâm. Nếu sự có mặt của tôi làm cho các thầy khổ, điều
đó tốt cho các thầy. Tôi biết một số các thầy từng là người học cao và trí thức.
Những người có ít học vấn và ít kiến thức ngoài đời thì tu tập dễ dàng. Nhưng đối
với những tu sĩ người phương Tây như các thầy thì gặp nhiều khó khăn hơn về
tiện nghi, ăn ở, ngôn ngữ. Các thầy phải biết nhẫn nhục, kiên trì. Kiên nhẫn và
chịu khó là cốt lõi của việc tu tập. Khi tôi còn là thầy tu trẻ tuổi tôi không gặp
phải vấn đề khó khổ như vậy. Tôi nói tiếng Thái và ăn đồ Thái ở đây dễ dàng.
Thậm chí như vậy mà cũng đã có đôi lúc tôi thấy tuyệt vọng. Tôi đã từng chán
nản, mất kiêng nhẫn, muốn bỏ y hoàn tục, thậm chí muốn tự tử. Những điều đó
chỉ là do suy nghĩ còn lầm lạc. Tuy nhiên, khi nào các thầy nhìn thấy sự thật thì
các thầy không còn những suy nghĩ và thành kiến sai lầm như vậy nữa. Lúc đó
mọi thứ sẽ trở nên bình an.
Hỏi:
Thưa thầy, con đã tu tập lâu và đã phát triển những trạng thái rất bình an của
tâm. Giờ thì con nên làm gì tiếp?
Trả lời:
