ta thường dùng những nghi thứ này theo truyền thống đạo Phật cổ xưa và hay
dùng những từ ngữ như vậy.
Thực ra, đạo đức hay đức hạnh là nằm bên trong những ý định (ý hành) của
mọi người. Nếu bạn có ý thức quyết định kiêng cữ và không làm những điều xấu
ác qua hành động và lời nói, thì lúc đó là bạn giữ giới hạnh, lúc đó đức hạnh được
khởi sinh bên trong bạn. Bạn phải biết rõ đức hạnh bên trong tâm mình. Việc các
Phật tử thệ nguyện trước người khác thì cũng tốt. Quý vị cũng có thể tự mình
thường nhớ đến những giới hạnh. Nếu quý vị không biết rõ những giới hạnh là gì
thì quý vị có thể hỏi người khác chỉ bảo giùm. Điều đó dễ làm, không có gì phức
tạp hay xa vời. Thực sự khi nào quý vị muốn nhận được đức hạnh và Giáo Pháp
thì quý vị sẽ có chúng lúc đó; tức là bằng cách tự mình biết rõ về giới hạnh. Đó
giống như bầu không khí bao quanh chúng ta. Hễ khi nào chúng ta thở, chúng ta
hít không khí vào bên trong. Tất cả mọi hành động tốt và xấu cũng giống như
không khí; ta hành động tốt lành thì như hít vào đức hạnh tốt lành, và ngược lại.
Nếu chúng ta muốn làm điều tốt thiện, chúng ta có thể làm mọi lúc, mọi nơi.
Chúng ta có thể làm một mình hoặc cùng làm với người khác. Việc xấu ác cũng
vậy. Chúng ta cũng có thể làm một mình, hoặc làm với vài người, hoặc hùa theo
làm với số đông người khác, làm ở nơi công khai hoặc làm một cách kín đáo.
Giống như vậy đó. (Nhưng dù làm một mình, làm với số ít hay số đông người
khác, làm công khai hay lén lút, thì chỉ có tự mình biết rõ nhất về hành động và
đức hạnh của mình là gì).
Tất cả những chuyện đó đã có sẵn trong đời chúng ta, làm tốt hay làm xấu,
đức hạnh hay không đức hạnh. Nhưng về khoản đức hạnh hay đạo đức, chúng ta
coi đó là điều thông thường cần có đối với con người; người không có đạo đức
thì chẳng khác gì súc vật. Nếu ai muốn sống như một con vật thì sự tốt hay sự
xấu đâu có ý nghĩa gì với người đó nữa đâu; thú vật thì làm gì biết phân biệt đức
hạnh và vô đức. Một con mèo bắt chuột ăn thịt, ta khó mà nói đó là hành động ác
độc, bởi con mèo làm gì biết phân biệt điều gì là đúng hay sai, là lành hay ác.
Những loài chúng sinh đó nằm bên ngoài loài người. Chúng thuộc về cảnh giới
súc sinh. Phật đã chỉ ra rằng nhóm súc sinh đó chỉ biết sống theo những nghiệp
của súc sinh. Chúng sinh có thể biết được những điều đúng và sai, thiện và ác
chính là con người. Phật đã dạy Giáo Pháp và đạo Phật cho con người. Nếu con
người không có đức hạnh và sự hiểu biết về những điều đúng-sai, thiện-ác đó thì