tăng GDP bình quân đầu người trong 10 năm, kể từ bản báo cáo Phát triển
Thế giới năm 1998. Sự phân loại các nước, xem bảng trang 334 của báo
cáo này.
Vì vậy, dường như hợp lí khi lập luận rằng trong giai đoạn 1960-1980,
một phần là do nền tảng thiết chế tốt so với nền tảng mà các mà các nước
NDC có được khi có cùng mức độ phát triển, các nước đang phát triển hiện
nay tăng trưởng nhanh hơn so với các NDC lúc đó là vì đã theo đuổi những
chính sách “tồi”. Nhưng, khi nhiều chính sách như vậy bị đình chỉ vào
những năm 1980, các thiết chế tốt hơn – và có lẽ là đang được cải thiện – là
chưa đủ để cho những nước này đạt được thành tích tốt hơn các nước NDC
trong thời gian phát triển ban đầu, chưa nói đến việc tạo điều kiện cho họ
cải thiện thành tích của mình so với giai đoạn 1960-1980.
Vậy thế nào là “lên gác rút thang”? Tôi sẽ khẳng định rằng, nếu được
thực hiện theo một cách thực tiễn và được kết hợp với những chính sách
đúng đắn, những áp lực quốc tế nhằm cải thiện thiết chế có thể đóng vai trò
tích cực trong quá trình phát triển. Nhưng cú hích hiện nay nhằm cải thiện
thiết chế ở các nước đang phát triển lại không được thực hiện theo cách này
và dường như lại giống như một cú “rút thang” nữa.
Bằng cách đòi hỏi các nước đang phát triển áp dụng các tiêu chuẩn về
thiết chế mà chính họ chưa bao giờ đạt được khi ở cùng mức độ phát triển,
các nước NDC đang áp dụng tiêu chuẩn nước đôi, và áp đặt nhiều thiết chế
mà các nước đang phát triển không những không cần mà cũng không có
khả năng thực hiện, là đang làm hại họ. Ví dụ, duy trì quyền sở hữu “tiêu
chuẩn toàn cầu” và các thiết chế quản trị doanh nghiệp sẽ buộc các nước
đang phát triển phải đào tạo (thậm chí còn phải thuê từ nước ngoài) một số
lượng lớn các luật sư và kế toán viên có trình độ quốc tế. Điều này chắc
chắn có nghĩa là họ sẽ có ít tiền hơn (tiền riêng hoặc do tài trợ) cho việc
đào tạo giáo viên hay kĩ sư công nghiệp, những ngành nghề có thể cần thiết
hơn với mức độ phát triển của những nước này. Với ý nghĩa đó, các nước
NDC đang “lên gác rút thang”, không chỉ trong lĩnh vực chính sách mà còn
trong cả lĩnh vực thiết chế.
