Chương 25. Chống lại sự thao túng của đế quốc
Không lâu sau khi tôi trở về từ Brazil, đất nước Bolivia bắt đầu bước vào
thời kỳ xung đột chính trị. Người thay thế tổng thống đã bị phế truất
Gonzalo Sánchez de Lozada, Carlos Mesa, được xem như là nhà lãnh đạo
yếu kém nhất từ trước tới nay và chỉ là một tay sai của “tập đoàn trị”. Đảng
phong trào xã hội MAS của Evo Morales và các tổ chức trong nước đứng
lên đòi quyền sử dụng đất, bao cấp chất đốt cho người nghèo và quốc hữu
hóa ngành công nghiệp dầu mỏ và khí đốt.
Khi tôi đọc những báo cáo phát tán trên Internet và nói chuyện với những
người bạn ở Mỹ Latinh, tôi thường hình dung ra cảnh đàn ông, phụ nữ và
trẻ em xếp thành hàng dài dưới trời mưa lạnh lẽo để chờ thanh toán hóa
đơn tiền điện. Không biết lúc đó họ nghĩ gì, họ dường như quá dễ sai khiến
và bị chèn ép như những nô lệ làm việc trong các mỏ thiếc của Tây Ban
Nha. Nhưng có một điều gì đó đã nung nấu họ, để sau khi rời khỏi dòng
người ấy và tràn ra các con phố, họ kéo tới văn phòng công ty nước, bao
vây dinh tổng thống. Họ đứng lên chống lại Ngân hàng Thế giới, phản đối
“tập đoàn trị”. Họ mang trong mình sự căm phẫn với đế quốc hùng mạnh
nhất lịch sử. Động lực nào đã khiến tất cả điều này xảy ra?
Luôn luôn có hàng loạt câu trả lời cho một câu hỏi như vậy, nhưng trong
trường hợp này câu trả lời rõ ràng nhất nhắm vào một con người: Evo
Morales. Tất nhiên, Morales chỉ là một trong rất nhiều nhà lãnh đạo đứng
đằng sau phong trào mới này nhưng ông là người duy nhất trở thành thành
viên quốc hội và sau đó tuyên bố sẽ tranh cử chức tổng thống.
Quan trọng hơn cả, Evo Morales giống như một biểu tượng, một chất xúc
tác. Như George Washington, Simon Bolivia và tất cả những nhà lãnh đạo
đi trước, ông không chỉ là người có tầm nhìn xa trông rộng mà còn là một
nhà hoạt động cách mạng nhiệt thành. Ông là niềm hy vọng của Bolivia và
của tất cả chúng ta bởi vì sự xuất hiện của ông đã biến giấc mơ của chúng
ta thành sự thật. Vào thời khắc của những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng,
