nhấp một ngụm trà và nói với một nụ cười ma mãnh: “Cũng rất giống với
các tập đoàn của các ông: Bay đi, kiếm những nguồn tài nguyên ở những
nơi xa xôi, thải chất thải ra những vùng đất mà người Mỹ sẽ không bao giờ
tới, rồi sau đó lại quay trở về đất Mỹ”.
Tôi đã từng nghe những giọng điệu như thế này rất nhiều lần. Tôi bắt đầu
hiểu rằng hầu hết người dân Mỹ đều không biết rằng cuộc sống của họ
được xây dựng trên nền tảng bóc lột, nhưng hàng triệu người dân ở các
quốc gia khác lại nhận thức rõ được điều đó. Thậm chí, vào những năm
1970, họ còn xem quân đội Mỹ không phải là người bảo vệ chế độ dân chủ
mà là bảo vệ cho hoạt động khai thác của các tập đoàn và như một lẽ tất
yếu, họ hoảng sợ, nổi giận và có thái độ chống đối ra mặt.
Sulawesi cũng chính là quê hương của bộ lạc người Bugi khét tiếng. Nhiều
thế kỷ trước, những thương nhân buôn bán gia vị ở châu Âu rất sợ những
người Bugi, xem họ như là những kẻ hung tợn, những tên hải tặc khát máu
nhất trên thế giới. Khi trở về nhà, các thương nhân này rất hay dọa những
đứa trẻ không nghe lời rằng nếu chúng không thay đổi thái độ thì “những
người Bugi sẽ đến bắt chúng”.
Trong suốt thập niên 1970, những người Bugi vẫn tiếp tục làm hải tặc như
cha ông họ từng làm hàng trăm năm trước. Những chiếc tàu nguy nga của
họ, được gọi là prahus, tạo thành xương sống cho thương mại giữa các đảo.
Thuyền trưởng của những chiến thuyền có buồm màu đen này thường mặc
áo xà rông, chiếc khăn đội đầu màu sáng và đeo những chiếc hoa tai làm
bằng vàng sáng lấp lánh. Họ thường đem theo dao và giắt ở thắt lưng. Vẻ
ngoài của họ trông như thể họ vẫn giữ được danh tiếng từ bao đời nay.
Tôi đã kết bạn với một người thợ đóng tàu già tên là Buli. Một ngày, khi ăn
trưa với tôi, Buli đã cho tôi biết người dân nơi đây chưa bao giờ xem mình
là hải tặc; họ chỉ bảo vệ quê hương của mình, chống lại những kẻ xâm
phạm. Ông đưa tôi một miếng hoa quả rồi nói: “Giờ đây, chúng tôi đang
thất bại. Làm sao những chiếc thuyền gỗ chỉ với vài thủy thủ có thể chống
lại tàu ngầm, máy bay, bom và tên lửa hiện đại của Mỹ chứ?”.
