Chương 13. Chế độ độc tài trong tài chính
Lhasa là thành phố lớn nhất Tây Tạng mà chúng tôi đã đến. Tháp Potala,
nơi đức Đạt Lai Lạt Ma được nuôi dưỡng, những ngõ phố cổ kính, quanh
co, những mái chùa, những tháp hình nón khổng lồ và những lăng mộ đầy
sáng tạo tạo cho tôi cảm giác yên bình mà mình từng cảm nhận được cách
đây 5 năm tại vùng Ladekh hay ở vùng nông thôn của Tây Tạng nhưng lại
là thứ không thể có ở Tsedang và các thành phố khác. Tuy nhiên, người
Trung Quốc cũng có mặt ở đây. Quân lính đi nghênh ngang trên đường phố,
những biểu ngữ, thông báo dày đặc chữ Trung Quốc, và những sản phẩm
nhựa là ví dụ xác thực nhất cho thấy xã hội công nghiệp hiện đại đang rất
phổ biến ở nơi đây.
Chúng tôi đặt phòng tại khách sạn tuyệt nhất, với thiết kế, xây dựng, sở hữu
và thuộc quyền quản lý của người Tây Tạng. Tôi ngả lưng xuống giường,
gối đầu lên chiếc gối nhiều màu sắc và xem lại những ghi chép trong chiếc
máy tính xách tay của mình. Tôi muốn ghi chép những suy nghĩ của mình
về chủ nghĩa duy vật, về việc buôn bán và vai trò của thương mại quốc tế
đối với cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1997 mà châu Á là khu vực chịu ảnh
hưởng nặng nề nhất. Tôi đã nghiên cứu rất kỹ tác động của cuộc khủng
hoảng này tới Indonesia. Nhưng ở đây, nhìn thấy và cảm nhận được công
cuộc khai thác tại Tây Tạng, tôi phải đặt tấn thảm kịch diễn ra năm 1997
vào một hoàn cảnh mới.
Những gì được biết đến với cái tên “cuộc khủng hoảng Quỹ Tiền tệ Quốc
tế” đặc biệt tác động tới Hàn Quốc, Thái Lan và Indonesia. Nhưng nó còn
tàn phá, tác động trở lại rất nhiều người, đặc biệt là những người dân
nghèo, ở Lào và Philippines. Những người dân của các đất nước này bị cám
dỗ bởi mộng tưởng về Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới.
Sau cuộc khủng hoảng, Quỹ Tiền tệ Quốc tế bị chỉ trích vì đã “đẩy nhanh
quá trình phát triển chủ nghĩa tư bản”, xóa bỏ các quy định giới hạn nguồn
vốn, khuyến khích tư nhân hóa, duy trì tỷ lệ lợi nhuận cao như là phương
tiện thu hút các nhà đầu tư nước ngoài và nguồn vốn ngân hàng vào thị
